Het is al even geleden dat ik de moeite heb genomen om mijn hart te
luchten op Eftelist - al tijden blijf ik verre van de zuurpruimerij
die volgens sommigen kermerkend is voor deze lijst. Wie ons nog altijd als chronische
mopperaars ziet heeft vast niet zo goed opgelet; kijk ons eens lustig vertellen over
kleurige Eftelingtulpen en attractieontwerpende groep-achters uit het idyllische Hank!
Reden te meer om toch eens even een kwestie aan te kaarten die me
dwars zit sinds ik de afgelopen weken met veel van jullie heb
gekletst over de Efteling en over wat het park op dit moment nog voor jullie betekent.
Het moge duidelijk zijn dat het park bij aanvang van dit seizoen te
kampen had met een ongekend lauwe respons van het
Eftelingliefhebberslegioen. Goed, slagregens en woeste hagelbuien teisterden de
openingsdag, de Tuindienst had haar bloempjes nog niet geplant en de Vliegende Hollander
was - ondanks een cryptische belofte in de Wonderwaardigheden - ongelukkigerwijs niet
vuriger, maar defecter dan ooit. Geen beste start, dat spreekt voor zich. Toch, een
belabberde openingsdag kan niet verklaren waarom het lijkt alsof zoveel fans er dit jaar
nu écht de brui aan hebben gegeven.
Nooit eerder in mijn herinnering kozen zoveel liefhebbers ervoor geen
abonnement te kopen en wie wél weer een jaar heeft laten bijschrijven
op zijn of haar pasje leek dat veelal slechts te doen in het vooruitzicht enkele
gezellige Zomeravonden te beleven met gewaardeerd gezelschap.
Mensen die ik al jaren uitsluitend ken als Eftelingliefhebber keren
de Efteling stuk voor stuk de rug toe. De één na de ander, hoewel
vaak als kind al aan de Efteling verslingerd, voelt de liefde uit het hart verdwijnen.
Hoe komt dat precies? Natuurlijk, Eftelist maakt zich al sinds onze
oprichting bij vlagen druk over het veranderde klimaat binnen het
Eftelingbeleid. Zorgen die in eerste instantie als doemdenkerij werden weggewuifd, zorgen
die later door veel liefhebbers werden gedeeld, en nu lijkt een kudde fans de zorgen
voorbij en voert onverschilligheid de boventoon.
Een beetje snap ik dat natuurlijk wel. Sinds het Meisje met de
Zwavelstokjes is er jammer genoeg niet veel meer gebeurd dat de
Eftelingharten sneller deed kloppen. Onze liefde voor het park vlamt
nog maar sporadisch op; bij een zorgvuldig gerestaureerd Diorama, en
bij een dame op reis bij de Traptreintjes. Tekenend is dat we deze zaken uitsluitend te
danken hebben aan de inspanningen van individuën; van beleid was hierbij jammer genoeg
geen sprake.
Ertegenover staan dingen waar die incidentele lichtpuntjes onmogelijk
tegenop kunnen boksen. Hoe wint een Piecks beeldje het van de
Vliegende Hollander? Hoe wint Baby Gijsje het van die verdomde boom in het Sprookjesbos
volgend jaar? Hoe wint het piepkleine Ganzenhoedstertje in het Diorama het van de
ingrijpende restyling van de natuur aan de noord- en oostzijde van het park door het
externe ontwerpbureau MTD, dat volgens verschillende bronnen nauwelijks de moeite heeft
genomen zich te verdiepen in de authentieke uitstraling van de Efteling.
Stap voor stap vervreemdt de Efteling van zichzelf, van haar trouwe fans, van haar
oud-medewerkers en uiteindelijk misschien ook van het
grote publiek.
Dus ja, ik snap het ergens wel. Wie als kind 's nachts in bed in
gedachten door het Sprookjesbos sloop heeft er ongetwijfeld een harde
dobber aan om het park in het licht van recente ontwikkelingen trouw te blijven. Maar
toch, als ik naar mezelf kijk..
Hoe onwenselijker de koers van de Efteling, hoe meer ik voel welke
aspecten van de Efteling mij tot een liefhebber hebben gemaakt. Het zit in de rijke
historie van het park, in de toewijding van talloze vakmensen, de verfijnde sfeer van het
Bos en het Lavenlaar en de fenomenale ervaring die attracties als Fata Morgana en
Droomvlucht te bieden hebben. De liefde dáárvoor maakt dat ik - ongeacht welke
teleurstellingen de toekomst misschien nog brengt - het park zal blijven volgen. Ik kan
het gewoonweg niet helpen.
Maar, en nu richt ik me tot wie zich aangesproken voelt, vertel eens
hoe het voor *jou* is. Het park heeft onder sommigen van jullie
duidelijk haar aantrekkingskracht verloren, ondanks de vele parels
die de Efteling nog steeds herbergt. Hoe komt zoiets, hoe 'ont-fan'
je? Hoe 'de-liefhebberaliseer' je? Hoe raak je een voorheen zo sterke
band met de Efteling kwijt? Leg mij, eeuwige Eftelingfan tegen beter
weten in, nu eens uit hoe dat gaat.