Onverwachte cadeautjes zijn het allerleukst! Bedankt, Martijn voor het
sturen van de sfeertekeningen van Raveleijn. Erg fraai! Sander de Bruijn
heeft eerder al aangegeven te willen werken in een sfeer die de Efteling
past en met Raveleijn slaagt hij daar alvast heel aardig in. Neen, het is
nog geen Pieck, het is nog geen Van de Ven, maar als Sander de Bruijn de
ruimte krijgt om te groeien kan dat best wel eens heel fraaie nieuwe
toevoegingen opleveren.
De eerder vrijgegeven tekening van Raveleijn liet al zien dat de Efteling
opnieuw koos voor een stevige gevelrij. Daar is an sich helemaal niks mis
mee, maar de Efteling is met de gevels van Theater de Efteling, het Anton
Pieckplein, de Vliegende Hollander en straks Raveleijn - voor elke gevel
een andere ontwerper - wellicht wel weer eens toe aan iets anders.
Verzuchtte ik enkele jaren geleden nog dat 'Truus uit Delft' in Kaatsheuvel
eindelijk de geveltjes kreeg die ze in Amsterdam al jaren 'Eftelings'
noemde, inmiddels begint de Efteling een beetje op Amsterdam te lijken. Een
hartstikke fijne stad natuurlijk *tuurt naar buiten*, maar de Efteling moet
het hebben van een vleugje magie, dat in veel van de eerder genoemde
ontwerpen wat op de achtergrond blijft.
Desalniettemin is deze gevelrij van alle genoemde zeker de meest voor de
hand liggende. Immers, aan de basis van dit ontwerp ligt de wens voor een
nieuw, groot kantoorgebouw. Logisch dat men kiest voor een 'traditioneel
Pieckse gevel'. Zo'n enorm complex is binnen de sfeer van Anton Pieck en de
locatie binnen Marerijk haast niet te thematiseren als iets exotisch of
iets fantastisch, magisch. Dat zou niet passen bij de functie van het
gebouw.
= Een Rondwandeling=
Stadspoort
De gast betreedt Raveleijn door een grote stadspoort, die wel wat weg heeft
van de Prinsenpoort of de entree van het Meisje met de Zwavelstokjes, maar
dat heb je nu eenmaal met stadspoorten denk ik... :) In tegenstelling tot
de Prinsenpoort, waar hij het meest op lijkt, is deze poort helemaal
aangesmeerd. Fijn, ik houd van stucwerk, zeker als dat straks net zo
verzorgd wordt aangebracht als bij het gebouw van Assepoester. Stucwerk met
een hoge aaibaarheidsfactor, zeg maar.
Op de poort zit een gezicht dat ik niet zo heel bijzonder vind. Het heeft
wel wat weg van de kop boven de Spookslot-entree. In elk geval zal het de
boze geesten wel uit de stad weren...
Gevels en plumpuddingen
Goed, en dan zie ik gevels. Heel veel gevels die nauwkeurig en met oog voor
Pieckse lijnvoering op papier zijn gezet. Erg leuk is de vele houten
betimmering, die bijzonder Eftelings kan gaan worden, zeker wanneer dit
houtwerk fris gelakt wordt zoals bij de Halve Maen, de Witte Walvis of bij
het Poortje dat voor Raveleijn tegen de vlakte moet. Daarnaast breekt het
de gevelrij op een zodanige manier dat de rij veel minder storend is dan
bij Theater de Efteling. Ook het dak is een stuk natuurlijker dan bij het
theater, doordat het per gevel in hoogte verschilt.
Enkele gebouwtjes zijn ontworpen als heerlijke plumpuddingen. Sander de
Bruijn durft het aan om de verticale buitenlijnen van een gebouw naar
binnen te draaien als hij bijna op straatniveau is. Fantastisch dat daar na
alle kaarsrechte gebouwen van Karel Willemen aandacht voor is. Laat Sander
erop toezien dat dit ook zo sterk wordt uitgevoerd, zodat we over een paar
jaar écht kunnen zeggen dat de periode van De Vliegende Hollander en
Bosrijk een idiote zijsprong is geweest.
Toren
Het meest in het oog springend is natuurlijk de grote toren in het midden
van het complex. Erg tof dat Sander hier weet te verrassen met een ontwerp
dat nu eens helemaal niet geënt is op bestaande gebouwen in het park
terwijl het toch heel natuurlijk aansluit bij de gekozen sfeer.
De klok, de kleine gaanderij bovenin, de koddige pilaartjes zoals we ze uit
het Sprookjesbos kennen (Doornroosje, Meisje met de Zwavelstokjes): ze
dragen allemaal bij aan een heel fijn sfeertje, dat alleen door heel
slechte uitvoering nog verpest kan worden.
Ik weet nog niet helemaal wat ik van de overgang van de gevels naar de
grote toren moet vinden. Het ziet er keurig uit, maar het is een beetje
ongrijpbaar. Het lijken een soort gotische kerkramen, maar die staan toch
wat vreemd op zichzelf. Wellicht dat het door de hoek waarin de gevels
tegen elkaar staan straks heel natuurlijk is, dus vooralsnog wil ik er nog
niet teveel over oordelen.
Herberg
Uiterst rechts van de gevelrij bevindt zich een opvallend uitbouwsel: de
herberg. Ik waardeer de variatie die er door dit gebouw in de gevels
ontstaat, maar het is een beetje een samengeraapt zooitje. Het is - onder
meer door de dakbedekking - haast een boerderij-achtig gebouw dat in dit
stadshart een vreemde eend in de bijt is. Het waterrad is een leuk detail,
maar voelt door de plaatsing ook wat onnatuurlijk. Het type gebouw had ik
vooral wel erg leuk gevonden dertig meter verderop in het bos, aan een
klein stroompje, in de schaduw van de bomen. Kortom: echt een aanhangsel,
dat haast wel met een heel goede reden moet zijn ontworpen. Overigens
moeten we niet vergeten dat bewust is gekozen voor de periode Middeleeuwen.
Wat dat betreft is veel houtwerk en misschien ook rieten dakbedekking wel
op zijn plaats.
Middeleeuws én Piecks
Over het geheel bezien slaagt Sander er in een complex te ontwerpen, dat
zowel Middeleeuws als Piecks aandoet. Ik vind dat een grote verdienste! De
gebouwen hebben ondanks de hoogte niet de chique van de Gouden Eeuw, maar
zijn over het algemeen van een gepaste eenvoud en volksheid. Geen nodeloos
vakwerk dat heel erg stereotype zou kunnen worden, zoals hier rechts: http://www.deboeuf.be/reisverslag/reisvrslg_2005_1/vitre_straat.jpg
Als er dan toch vakwerk wordt gebruikt dan is het vaak opgevuld met
planken. Ja, ik heb het gevoel dat dat hout echt goed zal werken voor het
Middeleeuwse sfeertje.
Detaillering
Zoals vaak hangt een groot deel van het uiteindelijke oordeel af van de
detaillering. Die mis ik nog heel erg in dit themagebiedje. De meeste
detaillering is op deze tekeningen nog niet ingevuld: borden, decoratieve
elementen, maar los daarvan hoop ik stiekem toch ook wel dat er ergens
ruimte wordt gemaakt voor een fraai standbeeld, gezichtjes en figuurtjes in
het houtsnijwerk, misschien wel wat toffe verwijzingen naar volksverhalen
of Middeleeuwse literatuur (en dan met name religieuze en fantasierijke
verhalen). Ik ben nog niet helemaal overtuigd van Sander de Bruijn als het
gaat om figuratieve decoratie. Menselijke of dierlijke figuren, kleine
scenes: ze zitten niet in deze ontwerpen en daarvan zou ik heel graag nog
eens iets meer zien! En dan niet zo uitbundig als op de poort bij Bosrijk,
maar met een klassieke eenvoud en Pieckse uitvoering. In der Beschränkung
zeigt sich der Meister!
Bekijk alle bouw- en sfeertekeningen die tot nu toe zijn verschenen op: http://www.eftelist.nl
