Afgelopen zaterdag zijn de Eftelistredactie en ondergetekende richting
Hattem getrokken om de expositie van het werk van Ton van de Ven met eigen
ogen te gaan bekijken. Voor een Eftelingliefhebber die op fietsafstand
van het park woont is de tentoonstelling eveneens een mooie aanleiding om
het Anton Pieck Museum weer eens te bezoeken.
De expositie 'Dromen met geleende hand' bevindt zich op de
bovenverdieping van het museum en bestaat uit twee kleine zalen die met
elkaar in verbinding staan. Er worden zo'n zeventig originele werken
tentoongesteld: potlood- en pentekeningen, aquarellen en ontwerpschetsen
voor de realisatie van de vier grote Efteling-attracties Spookslot, Fata
Morgana, Droomvlucht en Villa Volta. Daarnaast zijn de vier boeken waar
Ton van de Ven illustraties voor heeft gemaakt er te vinden. De
tentoonstelling bevat veel ontwerpen die nog niet eerder te zien zijn
geweest voor het publiek en laten zien hoe de realisatie van de
attracties tot stand kwam.
Droomvlucht is de attractie die het grootste deel van de
tentoonstellingsruimte beslaat. De eerste serie tekeningen die we zien
hebben de naam 'Op weg naar een gedroomde ingang' en tonen enkele ideeën
voor de entree van de attractie, waarna we in de volgorde van de
daadwerkelijke rit doorgaan naar het Kastelenrijk. Op een eenvoudige
aquarel zijn metershoge watervallen te ontdekken en verderop zien we een
impressie voor de Hemelburchten, waar de kastelen verbonden zijn aan
paleistuinen door middel van slingerende wandelpaden met fonkelende
lantaarns. Ook hier is het vooral een zoektocht naar een bepaalde sfeer
om de scènes van de attractie invulling te geven, maar voor ons is het
vooral een droombeeld: een impressie van wat de attractie had kunnen zijn
als er geen financiële of technische grenzen waren.
Er volgen enkele schetsen voor figuren en scènes waaronder de drie
elfjes op de tak in het Wonderwoud, het schommelende elfje in de Elfentuin
en de beer die door middel van een 'kietelspriet' verwend wordt door een
bosgeestje. Het kleurrijke werk daarnaast met de titel 'Toni's
plakboek' (de titels naast de lijsten in de tentoonstelling zijn door Ton
van de Ven zelf toegevoegd) is een collage van verf en gekopieerde
elfen en laat zien hoe de eerste ideeën voor de Elfentuin in Droomvlucht
in beeld zijn gebracht. We zien ook een zoektocht naar het gelaat voor
Oberon en een creatieve manier om de track in het Zompenwoud te
verhullen. De potloodschetsen worden evenals bij Pieck gekenmerkt door
aanwijzingen en instructies op het papier.
Voor het Spookslot zijn weinig ontwerpen gemaakt, maar toch biedt de
tentoonstelling veel interessants dat nog nooit is getoond, waaronder een
lugubere scène van een monster met een onthoofde, details voor de gangen
en een duidelijke tekening van de nooit gerealiseerde dirigent. Bij de
tekeningen voor Villa Volta valt vooral een werktekening van bijna een
meter breed op: Hier is de invulling te zien voor één helft van de
huiskamer en een al bijna zo grote tekening daarnaast laat het exterieur
zien.
Verderop zien we bij Fata Morgana voornamelijk een zoektocht naar
karakters, koppen en heel veel suggesties voor kraampjes en winkels voor
de Oosterse markt. Op een schets van een arabier op een bankje in een wat
krampachtige houding valt te lezen dat deze aan het wachten is voor de
tandarts en daarbij "summier" moet "trekken met de mond" en "zenuwachtig
naar voren en achteren wiegen".
Het is jammer dat het Anton Pieck Museum maar weinig ruimte heeft en dat
de collectie dus maar beperkt is. Helaas is het licht ook niet al te
best: voornamelijk het werk dat in de hoeken van de ruimtes te vinden is
staat nogal in het donker, vooral als je ervoor staat en je je eigen
schaduw over de tekeningen werpt. Het is hoe dan ook wel de eerste keer
dat we de tekeningen van Ton van de Ven kunnen bezichtigen en daar ben ik
heel blij mee, want hoewel Ton zeker gelijk heeft dat dit eigenlijk geen
werk is om in een lijstje aan de muur te hangen, is het voor een
liefhebber van zijn werk voor de Efteling heel fijn om in staat te zijn
dit alles eens te kunnen bekijken. Dus beste mede-Efteling-liefhebbers,
gaat dat zien!