Toen in de herfst van vorig jaar bekend werd dat de Efteling aangaande
de parkshow Raveleijn het productiebedrijf Constant in Beweging vaarwel
had gezegd ten faveure van een splinternieuwe samenwerking met het Franse
Puy du Fou vroeg menig Eftelingliefhebber zich af wat dat dan wel te
betekenen had. Hoewel Puy du Fou na Disneyland Parijs, Futuroscope en
Parc Astérix het vierde park van Frankrijk is wat bezoekerscijfers
betreft (ruim 1,6 miljoen gasten per jaar) en het park vorig jaar de
Thea Classic Award in handen kreeg waarmee Puy du Fou een jaar lang het
stempel van beste park ter wereld mocht dragen, bleek de bekendheid van
'le meilleur parc au monde' in Nederland bijkans nihil te zijn.
Uit nieuwsgierigheid besloot de redactie van Eftelist deze maand naar het
westen van Frankrijk af te reizen om op onderzoek uit te gaan. We werden in
Puy du Fou bijzonder hartelijk ontvangen door Jan Erik Alderlieste
(Managing Director Puy du Fou International) en David Nouaille (Directeur
Marketing & Communication bij Puy du Fou) alvorens we ons een hele dag lang
in een feest van spektakel, landscaping en thematisering mochten storten.
Allereerst een geschiedenislesje. De historie van themapark Puy du Fou
begint halverwege de jaren zeventig, met de toen-nog-student en
tegenwoordige politicus Philippe de Villiers. Philippe had van huis uit een
grote liefde meegekregen voor het soort 'son et lumière'-voorstellingen dat
in Frankrijk mateloos populair is: grote avondshows in de openlucht waarbij
met licht en geluid de geschiedenis van oude kastelen, kerken en andere
historische bouwwerken tot leven wordt gebracht.
Le Puy du Fou ('heuvel van de beuk') is zo'n kasteel, gebouwd in de
zestiende eeuw en een belangrijke locatie in de roerige geschiedenis van de
regio. Geschiedkundigen ruzieën er al jaren over: werden in dit departement
Vendée nu wél of niet een stuk of tweehonderdduizend boeren bloedig
omgebracht tijdens de Franse Revolutie? Phillippe de Villiers schaarde zich
in elk geval aan de kant van de koningsgezinde opstandelingen van het
platteland en hij kocht het kasteel op om er een voorstelling van jewelste
te gaan houden, opdat iedereen zich kon komen verbazen en verwonderen over
de lotgevallen van de mensen in deze regio, tijdens de revolutie en in de
eeuwen daarna.
Dit gigantische openluchtspel, la Cinéscénie, werd voor het eerst
opgevoerd in 1978 en is en blijft het hart van Puy du Fou. Elke zomer
wordt hetzelfde verhaal verteld, maar de omvang van de show is met de
jaren zienderogen toegenomen. Inmiddels werken er meer dan drieduizend
locals als vrijwilliger mee aan de voorstelling, die zo'n 1200 acteurs
telt, 120 ruiters te paard, elke avond duizend vuurwerkknallen,
drieduizend projectoren, honderdvijftig fonteinen en een geluidssysteem
dat ervoor zorgt dat elk van de 14.000 bezoekers op de tribunes zich
middenin het schouwspel waant. We hebben deze kolossale show helaas niet
zelf kunnen zien, aangezien deze alleen in de zomervakantie wordt
opgevoerd. Wie nu al nieuwsgierig is geraakt moet er vlug bij zijn.
Kaartjes voor la Cinéscénie zijn al een jaar van tevoren te bestellen
en aangezien *nu al* ruim zeventig procent van de tickets, zo'n 230.000
stuks (!), in de voorverkoop verkocht zijn kunnen we zonder twijfel
concluderen dat Puy du Fou hiermee een waanzinnig populaire troef in
handen heeft.
Het succes van Cinéscénie bewoog Philippe de Villiers ertoe om op op deze
locatie een aanvullend themapark te openen: het 'Grand Parc du Puy du Fou'.
Reusachtige arena's werden opgetrokken, themagebieden uit de grond gestampt
en vandaag de dag biedt het Puy du Fou-park vijf grote spektakelshows vol
special effects en wilde dieren, acht kleinere shows en vier historische
dorpjes.
Wie daarmee denkt dat Puy du Fou een soortement mengelmoes is van het
Archeon en het treurig ten onder gegane Land van Ooit heeft het bij het
verkeerde eind: de shows zijn écht van ongeëvenaard niveau en de
thematisering van de dorpjes is misschien wel uniek in de wereld. O, wat
hebben we staan kloppen op de muren van de middeleeuwse gebouwtjes zonder
ook maar ergens de weerklank van polyester of holle decortjes te horen!
Geitjes huppelden ondertussen zomaar overal tussendoor en onze schoenen
werden zalig stoffig van al die asfalt- en klinkerloze zandpaden die over
allerhande heuvels en door schaduwrijke bossages slingerden. Hoe knoerthard
de Efteling de laatste jaren ook aan het thematiseren is geslagen (Polle's
Keuken, Steenbok, Wapen van Raveleijn), een dagje doorbrengen in Puy du Fou
zal elke Eftelingliefhebber doen terugverlangen naar de tijd waarin de
Efteling eerst en vooral échte materialen gebruikte en een flinke dosis
geloofwaardig realisme in haar bouwsels stopte. Mocht de samenwerking met
Puy du Fou omtrent Raveleijn een vruchtbare blijken te zijn, dan kunnen de
Puyfolaise vrijwilligers de Efteling wellicht ook eens opnieuw komen leren
metselen, dakpannetjes leggen en houtbewerken. :-)
Enfin, terug naar de shows. Wat zeggen ze er zelf over? David Nouaille: "We
pakken al onze shows aan alsof het een spectaculaire film betreft: de
voorstellingen zijn heel visueel, een cinematografische ervaring. De
voorstellingen hebben een duidelijk begin, midden en eind en er zit emotie
en poëzie in elke show! De acteurs, de dieren en de muziek: het is allemaal
met elkaar in harmonie. De artistieke waarde gaat altijd vóór, technische-
en commerciële overwegingen komen pas daarna. We werken er hard aan om elke
bezoeker te verbazen, en we doen alles zelf. Alle special effects,
kostuums, decors en stunts - we hebben het allemaal zelf bedacht en
ontwikkeld."
Eerlijk gezegd: de redactie van Eftelist heeft inmiddels door de jaren heen
toch heel wat shows in themaparken wereldwijd gezien en eigenlijk had
niemand van ons verwacht daadwerkelijk 'amazed' te raken in Puy du Fou.
Maar tot onze verrassing zaten we elkaar wel degelijk steeds te porren,
zetten we grote ogen op en prikten we met onze vingers in de richting van
allerlei sensationele effecten! Omdat jullie deze zomer allemaal écht
hoognodig zelf naar Puy du Fou moeten (gratis met je Eftelingabonnement)
zullen we nu niet elke show bespreken, maar we hebben ons in elk geval zeer
verwonderd over meer dan honderd enorme vogels die in een gechoreografeerde
dans over onze hoofden scheerden ('Le Bal des Oiseaux Fantômes' - wát een
sublieme vogelshow!), een drakkar welke met Noormannen en al uit een meer
omhoog rees ('Les Vikings') en een stenen gewelf, inclusief massieve Ronde
Tafel, dat opdook uit een vlak ervoor nog heel kalm vijvertje ('Les
Chevaliers de la Table Ronde'). Puy du Fou is er heer en meester in om
allerlei enorms op onverwachte momenten uit waterpartijen te laten oprijzen
- je zou haast duimen dat de Efteling ze volgend jaar ook even hun gang
laat gaan in de Siervijver. :-)
Naast de grote en kleine shows raden we jullie trouwens aan om beslist niet
over te slaan: de zeer toffe poppenkastvoorstelling 'La Légende de Martin'
en de vermakelijke tuin met uitbeeldingen van de fabels van Jean de La
Fontaine. Goed eten kun je er trouwens ook!
Het park heeft boven al dat moois nog een ander 'unique selling point':
geen wachtrijen. Puy du Fou is zo opgezet dat geen enkele bezoeker waar dan
ook voor in de rij hoeft te staan én dat je tijdens een bezoek aan het park
gemakkelijk alle shows kunt zien die Puy du Fou te bieden heeft. In
tegenstelling tot zo'n beetje elk ander themapark in de wereld houdt Puy du
Fou er voor het Grand Parc een zeldzame strategie op na door op geen enkele
manier te streven naar méér bezoekers. Jan Erik Alderlieste: "Het park is
de afgelopen vijfentwintig jaar weliswaar gestaag gegroeid, maar de laatste
jaren is het bezoekersaantal stabiel, en dat moet ook zo blijven. Iedereen
die naar Puy du Fou komt moet de kans krijgen zich helemaal onder te
dompelen in de shows en sfeer van het park, en dat lukt volgens ons alleen
maar als je niet hoeft te wachten. Niet voor de shows, niet om iets te
kunnen eten en niet om naar het toilet te gaan." Het bezoekersaantal wordt
dus bewust op een behapbaar niveau gehouden, en de inkomsten van het
bedrijf komen dan ook vooral uit Cinéscénie en sinds enkele jaren uit de
verkoop van de eigen 'know how' aan derden, onder de noemer Puy du Fou
International (opgericht in 2010). De Efteling is overigens de eerste
partij waaraan Puy du Fou haar naam verbindt, na de afgelopen jaren al
vaker samenwerkingsverbanden aangegaan te zijn. Er zullen in de toekomst
meer projecten volgen die het Puy du Fou-stempel dragen, onder meer in
Polen, Rusland, China, Spanje en Engeland.
Doordat het bedrijf (voor 99% in bezit van een stichting zonder
winstoogmerk) niet streeft naar verdere groei van het Grand Parc, dat
volledig zelfgefinancierd is, kan alle aandacht voortdurend uitgaan naar
het bekende Efteling-adagium: het 'oppoetsen van de parel'. Hoe perfecter
het park is, hoe mooier de shows zijn en hoe gelukkiger de bezoeker is, des
te beter kan het Grand Parc dienstdoen als oogverblindende showcase waarmee
buitenlandse themaparken, musea en evenementenbureaus overgehaald kunnen
worden om de expertise van Puy du Fou in te kopen. Een slimme zet voor de
continuïteit van het bedrijf en tegelijkertijd onnoemelijk plezierig voor
de bezoekers van Puy du Fou. Iedereen blij! Je zou er als Eftelingbezoeker
haast een beetje jaloers van worden...
Puy du Fou heeft voor Raveleijn dertig Franse acteurs in Kaatsheuvel
gestationeerd, plus een flinke crew en eigen projectmanager Damien
Boissinot, die samen met Jeroen Zwartjes van de Efteling de creatieve
leiding heeft over de nieuwe show. Het verhaal en de muziek van de
oorspronkelijke voorstelling zijn gehandhaafd. Een woordvoerder van de
Efteling vertelde ons hierover: "In de creatie van de nieuwe show is het
verhaal van de Efteling en Paul van Loon leidend geweest in de ontwikkeling
van het script. Dit is op inhoudelijke basis steeds gemonitord vanuit de
afdeling Live Entertainment en Theaterproducties. De bestaande muziek is
daarbij zo sterk aan het verhaal verbonden dat deze ook in de nieuwe
voorstelling is behouden." Aanvullend op de muziek zijn ook tal van nieuwe
dialogen opgenomen, en dit keer zal er godzijdank wel degelijk geplaybackt
worden. Of op termijn de Franse acteurs vervangen zullen worden door
Nederlandse acteurs is nog niet bekend. De Efteling: "Voorlopig zal de
nieuwe Raveleijn show in ieder geval één jaar draaien, daarna gaan we
samen kijken hoe we de samenwerking verder continueren."
Al met al zien we in Puy du Fou een bijzonder goede partner voor de
Efteling, en we kunnen haast niet wachten tot het vrijdag is en we de
fonkelnieuwe Raveleijnshow met eigen ogen kunnen aanschouwen. Water,
vuur, vogels en paarden, daar weet Puy du Fou beslist wel raad mee.
Als het onverhoopt wéér niks is, dan heeft het aan de Fransen in elk geval
niet gelegen. :-)