Nadat bekend werd dat Pinokkio het nieuwe sprookje in het Sprookjesbos zou
worden voor seizoen 2016, werd op de onderhoudskalender gemeld dat diens twee
buren een grote renovatie te wachten stond. In februari sluiten Roodkapje en
de Rode Schoentjes, waarna laatst genoemde samen met Pinokkio opent op 24
maart j.l.. Roodkapje blijft dan echter nog gesloten. In het midden van
april worden de steigers rond grootmoeders huisje afgebroken en is de
slechte staat goed te zien. De muren langs het wandelpad zijn van de rotsen
ontdaan en het huisje zelf heeft overal scheuren lopen rond dakranden en
muren. Niet lang daarna, op 18 april, laat de Efteling weten dat Roodkapje
de rest van het jaar niet te zien zal zijn en het sprookje wordt afgebroken
om opnieuw gebouwd te worden met materialen en technieken van nu.
Dat het sprookje er zo slecht aan toe kan zijn in 2016 is niet zo raar als
je bedenkt dat het gebouw in 1960 is vervaardigd uit hout en steengaas.
Thijs informeerde ons over die keuze destijds al: http://www.eftelist.nl/mail/7689
Op 22 juni weet Eftelist te melden dat het nieuw te bouwen huisje
daadwerkelijk veel gaat lijken op het origineel, maar dat er wel degelijk
enkele wijzigingen zullen zijn. Er komt onder andere een hekje in de muur bij
Roodkapje, zodat kleine bezoekers niet opgetild hoeven te worden voor een
goed zicht op het sprookjesfiguur: http://www.eftelist.nl/mail/7696
We zien in juni ook de eerste piketpaaltjes op de nog lege bouwplaats
verschijnen, maar de echte werkzaamheden beginnen pas in september. De muren
langs het wandelpad en de kelder worden dan gebouwd. In oktober volgt de
eerste verdieping en de constructie van het dak. Het gebouw en de muren
verdwijnen dan in de steigers die begin december worden afgebroken. Het
interieur wordt geplaatst, de vijver gegraven en de afgelopen week was te
merken dat het sprookje zeer snel weer zou openen. Gisteren was het zover,
het sprookje is na een sluiting van tien maanden weer onderdeel van de
Efteling. Aangezien we midden in december zitten is alles ook voor de Winter
Efteling aangekleed.
Ik ben zaterdagochtend naar het Sprookjesbos getrokken om Miss Kaatsheuvel
1987 op te zoeken. De Efteling had vlak daarvoor al op sociale media naar
buiten gebracht dat Roodkapje weer terug is, en het was, zeker in de
ochtend, best dringen bij het sprookje. Laten we de nieuwe situatie eens
doornemen en vergelijken met hoe het vroeger was.
==De aanloop naar het huisje==
Met de Sprookjesbosroute volgt Roodkapje na De Zes Dienaren, drie muzikale
paddenstoelen en een brede afsnijding richting de Zeemeermin. Aan de
rechterzijde van het pad staat een grote wegwijzer met een houten beeld van
het meisje die bloempjes aan het plukken is. Recht voor ons ligt een
wandelpad dat onmogelijk is voor wandelwagens en rolstoelgebruikers. Enorme
kiezels en bolle stenen maken het ook voor wandelaars een wat ongemakkelijke
vloer om over te lopen. Aan beide zijden van de omhooglopende weg staan lage
muren die uit rots lijken te zijn gemaakt, hoewel de amateuristische manier
waarom deze rotsen zijn gefabriceerd ze wat vreemd en gedateerd aan laat
doen. De vergelijkingen met wattenbollen, moddertaartjes en blubber heb ik
allemaal al eens voorbij horen komen.
Maar dan de nieuwe situatie. De wegwijzer is niets veranderd, maar aan de
linkerkant is nu wat anders geplaatst. Een sprookjesboek, dat in vier talen
een synopsis van het verhaal geeft. Afgelopen jaar hebben bijna alle
sprookjes waar zo’n boek nog niet eerder te vinden was er een gekregen, dus
dat ook Roodkapje nog het kunststof object zou krijgen was niet zo verrassend.
Het boek staat hier gelukkig niet recht voor het tafereel zoals bij sommige
andere sprookjes.
Het wandelpad en de nieuwe muren zijn misschien wel de grootste aanpassing
in vergelijking met vroeger, en wat een welkome verandering. De nieuwe
bestrating is mooier, fijner om over te lopen en begaanbaar voor
wandelwagens en rolstoelen. De enorme rotsblokken waaruit de omringende
muren lijken te bestaan zijn zeer overtuigend en geven een fraai aanzicht op
het geheel. Het oogt nu allemaal nog wat nieuw, maar met wat jaartjes zou je
zweren dat er echt een weg door de rotsen is gemaakt om bij de woning van
een oud omaatje te komen.
Er is nu een grotere vijver. In de oude situatie waren er twee kleine
vijvers, waarvan de tweede pas in 1999 werd toegevoegd. In de nieuwe vijver
staan tevens volop filters en andere apparatuur om het water schoon te
houden.
==Na afloop==
Er is van de gelegenheid gebruik gemaakt om in de weg na het huisje een
natuurlijke bocht te maken. Voor de komst van Pinokkio liep het pad recht op
Kapitein Gijs af, maar het pleintje bij het nieuwe sprookje wordt van een
andere kant benaderd en daar moest bij de oorspronkelijke renovatie begin
dit jaar een stuk muur voor worden afgebroken om een bocht er een beetje bij
te metselen. Het ziet er nu veel beter uit dan het in de oude situatie had
kunnen worden.
==Zicht op Roodkapje==
De oostzijde van het gebouw is het eerste wat je ziet. In de oude situatie
zagen we het balkon waar Roodkapje met een mandje vol lekkers voor een grote
groene deur staat te wachten met het touwtje van de bel in haar hand.
Er bevindt zich een trap naar dit balkon, beide worden omgeven door een groen
hekje van buizen. Een wel erg grote lantaarn is bevestigd op de hoek boven de trap.
Op een afgebroken boomstam is een vogelhuisje te vinden waar Krakeeltje zit.
Roodkapje staat onder een afdakje en staat op een rood betegelde vloer.
De hele scene is op een afstand van het publiek gehouden, tussen het balkon
en het wandelpad zit een ruimte van zo’n drie meter diep. Onder Roodkapje
bevindt zich tevens nog een deur die naar de kelder van het huisje leidt,
waar de technische aandrijving van de wolf zich bevindt.
Dat was vorig jaar nog de situatie. Op het eerste gezicht lijkt er weinig
veranderd, maar de nieuwe materialen waarmee gewerkt is laten alles robuuster
ogen. De trap heeft uitstekende treden, de deur een omlijsting van blokken. De
vloer heeft ook andere betegeling gekregen. De deur onder Roodkapje heeft
tevens nieuwe omlijsting.
Het balkon is nu niet langer afgescheiden van de bezoeker, maar
doorgetrokken tot aan de weg. Onder deze vloer is een voorraad hout te vinden.
Roodkapje en publiek worden nog wel van elkaar gescheiden door een klein
hekje. De klinkjes in het hekje kunnen niet bewegen en activeren dan ook
niets.
Dat dit een goede zet was bleek al meteen. Peuters en kleuters staan met
drommen bij het hekje om het beroemde roodgeklede meisje te aanschouwen.
Ouders hoeven niet langer hun koter op of over een muurtje te tillen en
bezoekers van alle leeftijden kunnen nu heel makkelijk met z’n allen op de
foto voor het tafereel, waarbij Roodkapje goed te zien blijft.
Aan de figuur zelf lijkt niets veranderd te zijn. Sommige fans hoopten op
een aanpassing als bij Hans en Grietje, zodat het gezicht wat minder popperig
aandoet. Ze staat nog altijd stokstijf voor de deur en alleen haar linkerarm
beweegt als er aan het touwtje van de bel getrokken wordt.
Er lijkt wat discussie te zijn of de techniek hier is aangepast,
omdat de hand niet de lucht in wordt geslingerd maar eerst een beweging naar
beneden maakt. Alsof er echt getrokken wordt aan het touw in plaats van
andersom. Mijn vermoeden is echter dat het touw nu strak staat, en in plaats
van dat deze eerst trekt aan de hand, viert het touw waardoor de hand naar
beneden valt. Misschien met wat hulp van een extra veer in de arm. Hoe het ook
zij, de beweging komt natuurlijker over dan vroeger. Al kan je nog steeds
kritiek hebben op het handje waarmee ze aan het touwtje trekt: ze heeft haar
hand open en het touw vastgeknoopt er omheen, waardoor het nog steeds niet
helemaal overtuigend is.
Krakeeltje heeft een nieuwe nestkast en een bakje (naar oorspronkelijk
ontwerp van Anton Pieck), hoewel het hier geen glas met water is maar een
bakje met voer. Er is ook extra beweging toegevoegd die decennia afwezig
was: voortaan hopt de tamme kraai steeds op en neer, ook tussen het
zenuwachtig kraaien door.
==Het huisje==
Als we dan het huisje zelf bekijken is te merken dat alles rechter staat dan
bij de oude situatie. Het dak helt niet meer zo ver naar voren. De bobbel in
de nok is aanwezig, maar minder geprononceerd dan vroeger. Het dak is
een stuk rechtlijniger dan de oude, meer gegolfde variant. Het houten paaltje,
de ruiter, aan het uiteinde is nu sierlijker van vorm.
Het torentje had voorheen een wat concaaf, 'ingezakt' dakje en is nu meer
een strakke kegel met rechte spanten. Op de schoorsteen is nu een pijp
bevestigd waar echte rook uit komt.
En, verbeter me maar als ik me hier vergis, maar aan de achterzijde is nu
een rond raampje op de tweede verdieping te vinden dat ik daar nooit eerder
heb gezien.
De plek waar we naar binnen kunnen kijken is ook aardig veranderd. De vier
kolommen en de omlijsting van het glas is vrij gelijk gebleven, maar het
houten kozijn onder bestaat nu uit grote plavuizen en boven het kozijn is
een houten balk toegevoegd. De decoratie daarboven is iets anders
gepositioneerd en iets uitgebreider.
==Interieur en de wolf==
Links zien we de deur waar Roodkapje achter staat en een grote staande klok
met opschrift. Rechts een pot op het vuur en tinnen bordjes op de schouw. In
het midden van de kamer staat een rode ronde tafel met houten stoelen en wat
attributen. Achterin een trap naar boven. In een steunbalk is een
ornamenteel gezicht te ontdekken die de ogen opent wanneer Roodkapje aanbelt
en dan heen weer de kamer in kijkt. Op een leuning onderaan de trap staat een
beeldje van een vrouwtje met twee kaarsen. In de bedstee ligt de wolf met de
nachtjapon van oma aan. Wanneer Wieteke de wolf omschrijft, zien we
hem heen en weer bewegen, de ogen openen en likkebaarden met zijn tong. Aan
het bed staat een nachtkastje met enkele spullen.
Hoewel dit dus een compleet opnieuw opgebouwd huisje is, ziet het interieur
er exact hetzelfde uit als vroeger. Veel van wat we hier zien zal ook wel
oorspronkelijk zijn, al vallen er minuscule verschillen te ontdekken voor
wie echt goed kijkt. Het vrouwtje met de kaarsen is bijvoorbeeld een nieuw
exemplaar. Vooral van de wolf vind ik het bijzonder dat deze zo gelijk is,
omdat de techniek in de kelder of ongewijzigd moet zijn of een hele goede
kopie. Maar ik vermoed dat Reijnders nokkenssyteem gewoon nog gebruikt wordt
en in de nieuwe kelder is geplaatst, waar het nu waarschijnlijk beter
rechtopstaand is dan destijds. Op het nachtkastje naast de wolf is een fles
met medicijn te zien, die ik op geen enkele oude foto ben tegengekomen. Oma
was natuurlijk ziek, dus wat een briljante toevoeging.
Het verhaal wordt nog steeds verteld door Wieteke van Dort, dezelfde
opnamen als toen. De speakers in het plafond boven de bezoekers zijn
van betere kwaliteit. Een kleine aanpassing lijkt er echter wel te zijn
gemaakt. In het gezongen stuk (“Zeg Roodkapje waar ga je hene…”) is
een echo te horen.
Te zien is hoe de verlichting van achter de ramen op de tweede verdieping en
in de kelder (hey, nog een nieuw raam) nu flikkert.
Concluderend: natuurlijk valt er kritiek te leveren op de nog steeds statische
pop en het niet langer doorgezakte dak, maar deze hele onvoorziene herbouw van
een klassiek Efteling-tafereel is behoorlijk goed uitgepakt. Er zijn
subtiele, passende toevoegingen aangebracht, het wandelpad en ommuring zijn
behoorlijk verbeterd en de betere kijk op het meisje is een hele goede zet
geweest. Prachtig dat de Efteling het geld en de moeite in dit sprookje heeft
gestoken om het te behouden voor het nageslacht, en dat met respect voor de
oorspronkelijke situatie heeft gedaan.
