Eens in de zoveel tijd duikt hij weer op en jawel hoor, daar is hij weer: De Dansende
Dolfijn. Zelf heb ik hem helaas nooit mogen zien, maar er is inmiddels al veel geschreven
en gediscussieerd over het kleine grauwe beestje. Zoveel, en in zoveel officiële en
onofficiële bronnen, dat het me stug lijkt dat het hier puur om een fictief hersenspinsel
gaat.
De bewijsvoering begin ik door een passage uit 'Het Sprookje van de Efteling' van Bob
Venmans uit 1962 te geven. Venmans vertelt ons enthousiast:
"Van de ene verbazing val je in de andere, want om de volgende bocht zit Langnek uit het
sprookje 'De zes dienaars', die zijn ogen spiedend rond laat gaan terwijl hij zijn hoofd
hoog boven de bomen uitsteekt. Langs een prachtig fonteinbassin, waarin de Dansende
Dolfijn zijn capriolen uitvoert, bereiken we het huisje van de grootmoeder van Roodkapje."
Het is een uiterst curieuze zin, en wel om twee redenen: De eerste reden is dat volgens
de Kroniek de Dolfijn pas in 1964 gebouwd zou zijn. Dit boek komt uit 1962 en noemt reeds
de Dolfijn als attractie. Het zou echter ook kunnen dat Venmans een attractie beschreef
die ten tijde van publicatie nog 'in planning' was. Gniletfe, die oude maar betrouwbare
bron van Eftelingsaecken, geeft in zijn jaartallenoverzicht zelfs al 1961 aan als
openingsjaar, met het 'Jaartallenoverzicht Efteling verzamelaar' als mysterieuze bron. De
tweede reden is dat de looproute volgens Venmans eerst langs Langnek, dan langs de Dolfijn
en vervolgens langs Roodkapje zou lopen. Mogelijk is die route in de loop der jaren
verlegd, of maakt Venmans hier gewoon een fout. De rest van de route loopt in zijn
beschrijving namelijk wel zoals nu, alhoewel het ook altijd kan dat er vroeger een pad was
tussen de Sprekende Papegaai en de Chinese Nachtegaal. Nieuw topic? Foto's? Iemand?
De 'Kroniek van een Sprookje - 50 jaar Directiebeslommeringen in de Efteling' noemt op
pagina 67 de nieuwe attracties van 1964:
"Stilstaan doet de Efteling in 1964 echter ook niet. In dit jaar neemt het park een
aantal kleinere attracties in gebruik, zoals de Dansende Dolfijn in het Sprookjesbos, die
waterfiguren spuit op muziek van 'Old man river'."
Vooral leuk omdat het hier ook de muziek wordt genoemd die gedraaid werd bij de Dolfijn.
Het toepasselijke nummer Ol' Man River, dat sprookjesachtige nummer uit de musical
Showboat, dat gaat over de tegenspoed en worstelingen van Afro-Amerikanen anno 1927 (!).
Dit nummer is ook terug te vinden op de door mijzelf geschreven 'fictieve'
Geschiedenisrubriek op het WWCW. Klik hiervoor op de volgende URL: http://www.wonderlijkewcweb.org/geschiedenis/decennium1952_2.htm. Scroll naar beneden,
naar 1961. Je kunt het hier beluisteren.
De Kroniek voorziet ons zelfs van een eerstegraads getuigenverklaring. Hans de Rooy
vertelt op pagina 92:
"Zo'n verhaal is ook te vertellen over de beweging die de Dansende Dolfijn moest maken.
Deze attractie, die nu niet meer in het park staat, moest op de maat van de muziek in een
golvende beweging zijn rondjes maken. Om de snelheid van de rondjes te bepalen, moest ik
in het Kleuterbad gaan staan met een modeldolfijn aan touwtjes. Anton Pieck stond op de
kant het liedje te neuriën, terwijl ik langzaam ronddraaide in een golvende beweging.
Toen het tempo goed was, werd dat getimed. Wij hebben die draaisnelheid later ingebracht
in de echte Dolfijn."
Ook een anekdote als deze wordt naar ik aanneem niet zomaar uit de duim gezogen, puur om
de mythe in stand te houden. Typisch is dan wel weer dat Hans de Rooy volgens de gegeven
beschrijving in 1966 in dienst kwam als Elektromonteur. Dus Toen zou volgens de Kroniek de
Dolfijn al 2 jaar open zijn. Dit is ófwel een nieuwe tegenstrijdigheid, ófwel de Dolfijn
werd in 1966 door Hans de Rooy opnieuw afgesteld op verzoek van de immer meer
perfectionisme eisende Anton Pieck, ófwel (en veruit de meest trieste verklaring) de
Dansende Dolfijn 'danste' niet in die eerste jaren, en lag gewoon wat in het water te
drijven. Nou dan? Ook het Kasteel van Doornroosje was in 1952 nog niet ingericht?
Dan is er de kwestie van de plattegronden. Naast de plattegrond die Jaap fotografeerde,
is de Dolfijn ook terug te vinden op een plattegrond uit 1966 die is weergegeven op pagina
85 van de Kroniek. Onder no. 19 vinden we hier de Dansende Dolfijn (ookwel: The Dancing
Dolphin, Le Dauphin Dansant of Der Tanzende Delphin) terug.
En ook op pagina 90/91 van de Kroniek is Dolfijn te vinden. Onder no. 8 in het
sprookjesbos staat De Dansende Dolfijn genoemd als sprookje. Twee verschillende
plattegronden, met twee keer de Dansende Dolfijn als attractie. Zelfs de Efteling houdt
het niet zolang vol een nooit geopende attractie zo lang maar stug te blijven noemen.
Alhoewel, die Vogelvoerautomaat...
Dan nog wat betreft de foto's: De foto die Frits Flits stuurde was wat aan de kleine
kant, maar toont in ieder geval geen Liefdesbron en geen Zeemeermin en wel het welbekende
muurtje. Nu was er enige jaren terug een website met de naam 'Krakeeltje', waar een schat
aan nooit eerder vertoonde oude foto's stond. Hier stond ook aardige een zwartwit foto met
daarop twee dames, poserend voor de Dansende Dolfijn. De Dolfijn was nauwelijks zichtbaar,
maar stond er zeker op. Helaas is deze website allang weg, zijn de foto's weg, was de
beheerder toen ik hem erom vroeg de foto's kwijt, en is inmiddels ook de beheerder kwijt.
Dus helaas, ook hier kan ik je niet helpen.
Het lijkt me op basis van dit alles dus stug dat het verhaal rondom de Dansende Dolfijn
puur mythevorming is. Er mogen dan wel geen directe foto's zijn, maar niet alles valt nou
eenmaal visueel te ondersteunen. De meeste van de antieke zeven wereldwonderen zijn
inmiddels ook al duizenden jaren verloren, en hoewel we er geen foto's van hebben, hebben
we in ieder geval voldoende aanwijzingen dat ze daadwerkelijk bestaan hebben. Het gaat dus
in dit geval om de herinneringen van Hovelaar tegenover de vele andere bronnen waarover we
beschikken. De waarschijnlijkheid biedt in dit geval uitkomst en het is aan de hand van de
bronnen die we hebben waarschijnlijker dat de Dansende Dolfijn wel heeft bestaan dan niet.
Occam's Razor.