Eerder vandaag schreef Martin Scholten op deze lijst:
> In 2003 zijn er foto's op Eftelist verschenen die een kijkje bieden
> achter de schermen van het Spookslot. Nog steeds kijk ik met veel plezier
> naar die foto's <knip>
> Ik snap wel dat de Efteling hun magie in leven wil houden en dus zo
> weinig mogelijk van de techniek wil laten zien, en ik ben dus al blij
> dat een tip van de sluier wordt opgelicht in het Efteling Museum. Maar
> toch zou ik graag weer zo'n reportage op Eftelist willen zien. Dus vraag
> ik me af: hoe is dat destijds tot stand gekomen? En wie waren de
> gelukkigen?
Erachter komen hoe Eftelingattracties er uitzien achter de schermen,
voorbij de vitrage van verlichting, decor en muziek - daar zit lang niet
iedereen op te wachten. De meeste gewone parkbezoekers zullen hun neus
ophalen (en niezen!) bij de aanblik van muffe ruimtes met schakelkasten,
nokkenschijven, vliegtuigkabels en deuren met obscure opschiften als "Pas
op, hierachter geen vloer aanwezig", maar een béétje Eftelingfan zou
natuurlijk niets liever willen dan afdalen in de verboden kelders, gangen
en zolders vol mechanieken, controlepanelen en luikjes die opengaan vlak
naast of onder geliefde animatronics.
Ik was erbij in het Spookslot in 2003, en ik was mede verantwoordelijk
voor de vervelende onscherpheid van sommige foto's. Ik denk dat mijn vinger
op de afdrukknop een beetje wiebelde van de zenuwen - we mochten daar
natuurlijk helemaal niet zijn en onze clandestiene rondleiding (met dank
aan een dappere vakantiemedewerker) duurde hoogstens tien minuten,
fluisterend en biddend dat we niet gesnapt zouden worden. :) Ik herinner me
een formidabele hoeveelheid spinnenweb en stof, een onaangenaam smalle trap
waarop we ons allemaal het leplazarus schrokken omdat het lijk van de
tuinman daar op een krappe meter afstand achter je rug blijkt te bengelen,
en ik weet vooral nog hoe verbaasd ik was over de geestenmolen, en dan
vooral hoe ongeloofelijk gróót de poppen zijn die daar aanhangen. Als de
molen tijdens de voorstelling langzaam en opvallend geruisloos in beweging
komt, en die figuren van misschien wel drie meter groot dan traag op je
afzwiepen - daar krijg je wel de rillingen van. Al gaat de lol er
ongetwijfeld gauw vanaf als je er werkt. :) Al met al een zeer sfeervolle
backstage-ruimte en als we ooit nog eens de kans zouden kunnen krijgen om
groepjes Eftelisten op donkere winternachten op kousenvoeten door de
achterkant van het Spookslot te laten sluipen, dan zullen we dat met zeer
veel plezier doen.
Het is vreselijk jammer dat de kans daarop niet bijster groot is. We mogen
er als liefhebber gerust onverbloemd de pest over inhebben dat de Efteling
alle backstage-locaties al jarenlang beschouwt als de malum discordiae van
de 'Eftelingmagie', en dat terwijl de enige lui die überhaupt geïnteresseerd zijn
in de elektrische, hydraulische en pneumatische kant van elfjes, trollen en Djinns
tegelijk ook de mensen zijn wiens persoonlijke Eftelingmagie tot woeste
hoogten gestuwd kan worden door even achter de schermen te mogen kijken.
Maar goed, wat heeft de Efteling aan zoiets? Niets natuurlijk. Dergelijke
nerd-pret mag voor ons dan heel waardevol zijn, het levert de Efteling op
geen enkele manier iets op. En dat is nu eenmaal waarop het beleid is
gestoeld: wat is lucrarief en wat niet? Elke maand twintig fans rondleiden
in de kelders van Fata Morgana, daar kunnen ze op de communicatieafdeling
geen meetbare voordelen aan verbinden. Zulks geldt natuurlijk niet alleen
voor kijkjes in de technische keuken, het geldt voor alles dat niet in lijn
ligt met het exact vastgestelde beeld van de Efteling dat voortdurend in de
media geinjecteerd moet worden.
De redactie van Eftelist heeft daar de afgelopen jaren regelmatig mee te
maken gehad. De onwrikbare en zo nu en dan ook nogal ongezellige PR-
aardlaag in de Eftelingorganisatie wil enkel en alleen iets zeggen over
zaken waarop op dat moment de nieuwsfocus ligt. Wanneer je als
Eftelistredactie dan nét de pech hebt dat de aandacht dan toevallig is
geparkeerd bij Bosrijk, de Sprookjesboom of de artiesten van de
eerstvolgende Zomeravond, dan houdt men de lippen muurvast op elkaar over
wat voor ander onderwerp dan ook. Daar heeft niet alleen Eftelist last van
natuurlijk - we herinneren ons nog levendig hoe de gefrustreerde
radiomensen van de KRO bij de borrel na afloop van de puike Theater van het
Sentiment-uitzending in 2008 stonden te schelden op de cataleptische
houding van de communicatieafdeling, en zo hebben we wel vaker media
horen mopperen. De marketeers van de Efteling hebben in de loop der jaren
af en toe een verbazingwekkend groot gebrek aan enthousiasme over het
'product' Efteling aan de dag gelegd, zeker op het gebied van de rijke, heerlijke
historie van het park. Als je daar als journalist of als fan-met-een-website
tegenover komt te staan levert dat bij tijd en wijle ontluisterende gesprekken
op. Toevallig dook vandaag op Twitter een radiofragmentje op van afgelopen
maandag, waarbij 3FM-dj Roosmarijn een moedige maar vruchteloze poging
onderneemt om een extreem humeurige mevrouw van MTV Nederland te
feliciteren met dertig jaar MTV en haar te bevragen over de toekomstplannen
van de zender. Luister en huiver: http://youtu.be/CDDW7Rjrahk
Ik zou niet willen zeggen dat de Efteling het altijd net zo bont maakt,
maar het fragment geeft jullie als lezers van Eftelist stiekem toch best een
aardige indruk van hoe onze dialogen met de Efteling soms een beetje
konden verlopen.
Dat neemt overigens niet weg dat directievoorzitter Bart de Boer sinds een
paar maanden dat halsstarrige mediabeleid natuurlijk vierkant aan zijn
zevenmijlslaars lapt. De baas van de Efteling passeert op zijn
Twitteraccount de communicatieafdeling aan alle kanten en tweet de ene na
de andere smakelijke slip of the tongue de wereld in, en hoewel dit natuurlijk
allemaal gewoon heel erg bedacht en uitgekookt is, krijgen Eftelingfans wél
voor het eerst in een eeuwigheid eens het gevoel dat ze niet meer tegen een
blinde muur praten. Leuk om te zien hoe dit daadwerkelijk invloed heeft op
de consensus onder de fans, en het draagvlak van bepaalde plannen en
beslissingen!
Al met al is het sowieso interessante materie. Zo interessant zelfs, dat
Lianne van Lith dit jaar op het onderwerp afstudeert! Lianne van Lith liep
stage bij het adviesbureau van de ons bepaald niet onbekende Reinoud Van
Assendelft De Coningh, en onder zijn hoede onderzocht zij de afgelopen
maanden de relatie tussen pretparken en fancommunities. De
onderzoeksresultaten zullen ongewijfeld het bespreken waard zijn en we
zullen ze hier te zijner tijd dan ook beslist met jullie delen. Lianne
presenteert haar thesis overigens op de aankomende EAS/IAAPA-beurs in
Londen tijdens een seminar waarop ook Eftelist een babbeltje mag komen
doen: "How to work with enthousiasts - Raving Fans: The impact of fan-
communities on the online reputation of Theme Parks". Uiteraard zullen we
achteraf, boven een bord met canapéetjes, voor jullie gaan uitproberen na
hoeveel glazen champagne Bart de Boer ons toezegt dat we inderdáád met
honderd fans op excursie in de kelders van Fata Morgana mogen. ;)
Enfin, tijd om in de bedstee te kruipen. Martin, als kleine pleister op de
wonde, twee linkjes voor het slapengaan: