Afgelopen zaterdag kregen we na Polles Keuken weer een nieuw stukje
Efteling, of beter gezegd: een vernieuwd stukje Efteling. Na Efteldingen,
Dromerijen en de Marskramer was het nu de beurt aan de souvenirwinkel Het
Valies voor een grondige update en dat werd mooi gecombineerd met de nieuwe
Jokie, of beter gezegd: de vernieuwde Jokie.
De verbouwing van de winkel liep echter wat vertraging op door lekkages en
een vloer die blank stond, maar een week later dan gepland konden we dan
toch het nieuwe Valies in. Nu was Het Valies een winkel die samen met het
nieuwe Café-Restaurant, dat enkele jaren na de opening van Het Valies ook
een nieuwe naam en een compleet nieuw interieur kreeg, een poging deed
om het thema van de rijkennamen (die een jaar na de opening va Het Valies
werden ingevoerd) te verduidelijken. Het Valies was dan ook een ratjetoe.
Een combinatie van teveel zaken. Het was een beetje Carnaval Festival, een
beetje Vogel Rok, een beetje de Efteling en een beetje een vertrekhal. Toen
daar in 2005 ook nog enkele Loeki's tussen werden geplaatst was de chaos
compleet.
Het aanbod aan souvenirs was al niet veel anders. Hoewel je hier in 1998
voornamelijk kwam voor de merchandise van de nieuwe achtbaan in het donker
- waarbij later is geprobeerd die lijn aan souvenirs voor Vogel Rok nog een
update te geven - waren in Het Valies ook andere souvenirs verkrijgbaar,
maar die werden door de rommelige indeling minder verkocht werden en
waren hier ook niet echt op hun plaats. Naast Loeki-, Pardoes- en
Sprookjesboomherinneringen verkocht de winkel zelfs Fata Morgana- en
PandaDroompetjes, -knuffels en speelgoed.
Persoonlijk vond ik Het Valies niet eens zo'n slechte winkel. Ondanks de
chaotische thematisering en ordering, kende het leuke elementen waaronder
het eiland met de berg, waarop het ei van Vogel Rok rustte, een enorme tas
met de naam R. Eus aan het label en niet te vergeten de houten hal die twee
ruimtes van de winkel met elkaar verbond. Deze hal stelde in 1998 nog
duidelijk een vliegtuig voor, toen Carnaval Festival-vogeltjes langs de
ramen voorbij kwamen gevlogen. Een mechaniek dat helaas al een jaar na
opening van de winkel stuk ging.
De nood voor de nieuwe winkel is begrijpelijk. Rouwig kon ik dan ook niet
zijn om het verlies van Het Valies, er zijn tenslotte mooiere stukjes
Efteling die verdwenen zijn. De illustratie op de nieuwe Weg Wijs Pas van
Jeroen Verheij (ook verantwoordelijk voor het sprookjesboekenthema in de
Marskramer) zag er veelbelovend uit. Erg vrolijk, kleurrijk en met leuke details,
waaronder de gordijnkwastjes van het doek boven de ingang van de attractie.
Zondag stapte ik de winkel dan voor het eerst binnen. Een filmpje waarbij de
vergelijking tussen Valies en Jokies Wereld wel duidelijk wordt: http://youtu.be/0fp33w7V5pM
Het begint natuurlijk al bij die naam: Jokies Wereld. Het is al vaker
aangehaald op fora dat dit weinig creatief klinkt en ik kan mij hier enkel
bij aansluiten. En dat is juist zo jammer omdat Het Valies een prachtige
benaming was voor een winkel. De Efteling heeft zelfs een mooie traditie in
het kiezen van namen voor winkels en restaurants zoals Marskramer,
Globetrotter, Likkebaerd, Smaeckmaker en ik vind het heel jammer dat dat
plaats moet maken voor Rustende Reiziger, Polles Keuken en Jokies Wereld.
Het exterieur van de winkel is (godzijdank) wel gebleven. De gouden
belettering en het ovaal waar Jokie op zat heeft plaats moeten maken voor
een nieuw paneel van een wereldbol, waar de nieuwe Jokie en Jet op staan en
de naam van de winkel, waarvan ik de typografie niet eens zo slecht vind.
De ingang van de winkel is echter veranderd naar de situatie zoals die was
voor de komst van het Valies. Net zoals je vóór 1998 de oude Jokie de
Prrretneus-winkel binnen kwam, is de ingang een grote poort geworden aan de
voorkant. Op de plek van de twee oude entrees zijn etalages geplaatst.
Eenmaal binnen kijk je meteen zo ver de winkel in als mogelijk. De ruimte
achterin is compleet verdwenen. Ik weet niet hoe diep Jokies Wereld is ten
opzichte van Het Valies, maar ik denk dat ik een goede gok maak als ik zeg
dat de nieuwe winkel ongeveer zo ver reikt als waar in de vroegere situatie
het houten vliegtuighalletje stopte. Dat betekent echter niet dat er per se
minder ruimte in de winkel is. In tegendeel zelfs: waar je in Het Valies
vaak nog wat moest wringen om je tussen de buggy's en wandelwagens te
begeven, daar is de ruimte in Jokies Wereld veel opener. Dat er nu meer de
ruimte is om te lopen is prettig.
De theming is ook erg leuk gedaan. Het is niet het Carnaval Festival dat ik
associeer met de jaren '80 (een link die alleen een bepaalde generatie
Eftelingfans met de attractie zal blijven houden), maar het is wel
onmiskenbaar Carnaval Festival. Hoewel door het plastic uiterlijk van alles
er meer een link met de speeltuin Kleuterhof lijkt te zijn dan de polyester
figuren en spaanplaatdecors van de darkride naast de winkel.
Desalniettemin, het palet aan primaire kleuren rood, geel en blauw zorgt
meteen voor vrolijkheid en richt zich op de kleintjes. De vele rode neuzen
op de kasten en de decoratieve elementen in de vorm van koffers met rode
neuzen en de vormen van de meubels zijn uitstekend ontworpen. Leuk is de
begroeting door Jokie zelf, waarbij Jet boven z'n hoofd vliegt. Jokie mist
nog wel z'n schoenen, wellicht dat die nog komen?
De winkel verkoopt alle nieuwe Jokies-souvenirs. Daarbij is enkel en alleen
aan de doelgroep gedacht en dat zorgt er wel voor dat het aanbod van JW
niet voor iedereen is. Misschien zelfs wel teveel niet, want zondag hoorde
ik meteen al van ouders zonder kleuters dat ze de winkel wel konden
overslaan omdat er toch alleen maar babyspul te koop zou zijn. Zelf vind ik
de knuffels en de flinke collectie aan muziekinstrumenten het meest
interessant, maar ook de vloerpuzzel zou ik zo kopen... om daarna cadeau te
doen aan een jonger neefje of nichtje. Er is ook een hoek aanwezig met een
televisie waar nu nog de boekjes staan.
Wel ben ik er bang voor dat de Efteling zich in de vingers kan snijden met
de beslissing die hier genomen is. De winkel richt zich zo op het nieuwe
peutermerk Jokie, dat mocht Jokie ooit wat minder blits zijn dan in 2012,
en men wil het imago van Vogel Rok bijvoorbeeld weer een update geven, dan
zal de winkel toch weer een andere inrichting moeten krijgen voordat de
merchandise hier verkocht zou kunnen worden. Met andere woorden, Jokies
Wereld is een teken dat men zo heiligt gelooft in het slagen van dit nieuwe
marketingsplan, dat het een flinke flater zou zijn mocht Jokie niet zo
populair worden als gehoopt.
Achterin de winkel is een spel te vinden waarbij op een wereldkaart, een
blauwe achtergrond, groene platen zijn bevestigd in de vorm van de
continenten, CF-figuurtjes staan afgebeeld met een rood lampje als neus.
De lampjes knipperen omstebeurt over het paneel en wanneer één van de
lampjes blijft branden is het de taak van degene bij de desk voor het
paneel om de juiste knop in te drukken. Als het goed is klinkt kort het CF-
thema met gejuich. Bij een fout antwoord klinkt hetzelfde thema, maar dan
steeds langzamer gespeeld, als een echt verliezersdeuntje. Erg leuk
bedacht, maar vooral leuk voor de drie- tot zesjarigen. Voor iedereen ouder
dan dat zit er weinig uitdaging in het spel. Bij een fout antwoord gaat
trouwens de knop oplichten van het goede antwoord, maar dit is nauwelijks
te zien door de enorme stickers op de knoppen.
Het grootste probleem van Jokies Wereld is het gebruik van de ruimte.
De winkel doet, ondanks de leuke theming, kaal en leeg aan. In
tegenstelling tot de Marskramer, waar rekken en kasten wat speelser zijn
neergezet zodathet beeld op het interieur niet te saai oogt. En dat doet
Jokies Wereld nu juist wel: kasten staan lijnrecht tegenover elkaar en dat
maakt de winkel, ondanks de vrolijke kleuren en toffe thematisering, nogal
saai. Het is een beetje het andere uiterste van het spectrum als je Het
Valies er tegenover zet.
De lage kasten zorgen er tevens voor dat de muren en vooral het plafond
opvallend aanwezig zijn. Jokies Wereld geeft je dan ook vooral het gevoel
in een container of opslagloods te staan. Achterin de winkel wordt dat
gevoel des te meer versterkt. De gordijnkwastjes boven Jokie en het spel
achterin de winkel zijn de enige elementen die iet doen met de ruimte boven
je hoofd. Als excuus kun je aanvoeren dat de attractie ernaast evengoed een
grote loods is met een behoorlijk lelijk en zichtbaar plafond, en hoewel daar
natuurlijk een grote kern van waarheid in zit, denk ik dat het in de winkel
teveel opvalt door het lage plafond, de lage kasten en, zoals eerder
aangeven, de strakke indeling.
Er gaat duidelijk nog wel wat veranderen in de winkel. Zo zijn er nog wat
oude Pardoes- en Pardijntjesouvenirs te koop, die zullen in de toekomst
plaats maken voor meer Jokie-spul. De Wonderlijke Muziek-cd die nu op
repeat staat zal waarschijnlijk nog wel vervangen worden door andere
muziek.