Zo eens in de heel veel jaar doet de Efteling opeens alles helemaal goed. Dat
was zo bij het Volk van Laaf, bij Fata Morgana en bij het Spookslot. En het is
eindelijk, sinds 1996, weer eens zover met écht iets groots. Met Aquanura.
De Efteling is een park dat het moet hebben van verwondering met een stevige
verankering in de pretentieloze Brabantse Zandgronden. Het scheppen van een
soort herkenbare illusie en het meenemen van je gedachten naar net over die
horizon van de normale voorstellingswereld. Een verwondering over Laven die
hun bouwsels stevig maar toch ook even anders bouwen en over trollen die in de
zompige modder stampen. Een verwondering over een slapende wolf in een
oer-Hollands huiskamertje in een oer-Hollands bos, en over een Arabische
straatventer die plots flessen met magische inhoud blijkt te verkopen; achter
de natgeregende boomtoppen zweeft opeens een Oosterse tempel tegen het
avondrood. Aquanura is zoiets geworden: op een spiegelend wateroppervlag
verheffen zich massieve zuilen van een doodnormale stof -regenwater uit die
goede oude Vonderplas- en vormen zich onder invloed van niets meer dan licht
en geluid tot een magisch geheel dat je normale voorstelling te boven gaat.
Die eerlijke verwondering voor eenieder waar het park haar zo sterk voedende
wortels in had, en waar het -soms door weer en wind- gezond mee groot is
geworden.
Aquanura is een attractie geworden waarvan jong en oud naast elkaar kan
genieten als ware het in die zo geliefde transportsysteemgondel met uitzicht
op de droombeelden van Ton van de Ven. Het is na attracties als Vogel Rok en
Joris en de Draak geen 'thrill ride' die oma buiten doet blijven wachten met
de tassen, of na Raveleijn en PandaDroom geen schouwspel zonder
herhalingswaarde en twijfelachtige artistieke kwaliteit. We moeten werkelijk
terug naar 1996, naar de opening van Villa Volta, om zo'n sterke combinatie
van beeld, geluid, vorm, ervaring en totale illusie te vinden in de
Efteling-geschiedenis.
De specialisten van WET en de juiste mensen binnen de Efteling doken samen in
de Vonderplas om op de bodem een installatie te creëren die een paar maal per
avond een schouwspel tot leven wekt dat qua subtiliteit weinig te wensen
overlaat. Aquanura bij avond is als een zoete droom met een omranding van
frisse waterdruppels. De combinatie van Efteling-melodieën in het raamwerk van
Eric Coates' By The Sleepy Lagoon werkt wonderwel en voert kijkers en
luisteraars mee in een klanklandschap waarin water lijkt te verworden tot een
element dat perfect het stokje van de dirigent volgt. Dat daarbinnen zelfs het
zo eenvoudige Menuet in G, de paddenstoelenmelodie van het Sprookjesbos, kan
verworden tot een icoon van muzikale Eftelingse continuiteit en
groei-door-de-jaren-heen is tekenend voor de ruimte die Aquanura geeft aan het
oer-Eftelinggevoel van het samen ondergaan en tegelijk indivueel invullen van
een vrijelijk beschrijfbaar blad.
Het is elders al veel beschreven, maar het kan niet voldoende benadrukt worden
wat een prestatie is neergezet in de programmering en choreografie van dit
"enchanted water ballet". Water kolkt, stort op zichzelf ineen, zwiert, zwaait
en glanst als een zwevende gouden bal onder invloed van lichtbundels en
stralen uit het vijveroppervlak. En als het voorbij is, is de korte stilte aan
de oevers van de plas het teken dat menigeen even nodig heeft om te ontwaken.
Is er dan niets dat beter kan aan Aquanura? Natuurlijk wel, maar het zijn toch
vooral randzaken. Natuurlijk kan de Danse Macabre nooit genoeg rauw spektakel
in watervorm hebben om de opzwepende strijkpartijen van Camille Saint-Saëns te
ondersteunen. Meer "supershooters" zouden daar weldegelijk iets toevoegen, al
waren het er nog maar eens vier. En natuurlijk valt er wat te verbeteren aan
het zicht op de vijver, want rij drie en vier op drukke dagen missen toch een
en ander, vooral rond wat zich vlak boven de oppervlakte van de plas afspeelt.
Rest de Efteling alleen om zo veel mogelijk bezoekers te laten genieten van
deze aanwinst van formaat en ik weet zeker dat het Droomvlucht-effect van
mond-op-mond reclame zijn werk zal doen. Zorg dat Aquanura vaak bij avond te
zien is, wanneer de show zo veel wint aan kracht doordat licht de druppels
doet gloeien en leven boven de weerspiegeling van het betoverende Fata
Morganapaleis. Dan maar wat langer open, toch? Op die manier zal Aquanura
definitief de volgende grote stap blijken te zijn op het juiste Brabantse
zandpad naar een Efteling van toen, nu én straks.