De geluidstrack in de jubileumtentoonstelling uitgeplozen
Dag Eftelisten,
Op 30 mei dit jaar plaatste ik een bespreking over de huidige
tentoonstelling '60 jaar Efteling' in het Efteling Museum op deze
mailinglist. Het hoogtepunt van de expositie is overduidelijk de
geluidstrack die in een loop wordt afgespeeld. Ik schreef destijds:
"Helemaal de moeite waard wordt het echter als je gaat luisteren. Er is
continu het geluid te horen van een fotograferende camera, maar daar
doorheen hoor je fragmenten uit de oude doos. Fragmenten waar mijn mond
van open viel. Zaken waar ik niets van wist, of nooit had gehoord maar
wel wist van het bestaan. Zaken die ik al heel lang niet meer heb gehoord.
En ik heb het niet eens goed kunnen horen... Wat ik onder andere tussen
het babbelen en klikkende geluid kon horen waren het arrangement van Café
de Feestneus uit Carnaval Festival (een soort honky tonk), het verhaal
van het Spookslot verteld door Ton van de Ven, het verhaal van de Magische
Klok verteld door Wieteke van Dort en voor zowel het Spookslot als Fata
Morgana hoorde ik niet te identificeren stemmen in ABN bespreken wat een
bijzondere attracties er nu geopend zijn in de Efteling. Ik hoorde
kinderliedjes over de Efteling die ik niet kon thuisbrengen en bovenal
hoorde ik een rondrit in de Stoomtrein voortgebracht door Hans van der
Togt. En ik zal vast wel wat gemist hebben nog. :)”
Helaas wilde de Efteling geen mp3’tje van deze geluidstrack naar Eftelist
sturen, en dat is best spijtig, want er zitten zoals gezegd behoorlijk
wat unieke fragmenten tussen die sinds hun oorspronkelijke gebruik in het
park niet meer gehoord zijn, waar ik geen fan ooit over gehoord heb en die
na dit jubileumjaar weer voor jaren in het archief verdwijnen.
In zo’n geval valt er niets anders te doen dan zelf een opname proberen te
maken, wat geen makkelijke opgave is. De ruimte galmt een beetje, de tv in
de hal en de geluiden uit het Wonder Depot verstoren de opname en bovendien
komen er regelmatig bezoekers het museum binnen die hardop praten of
kinderen die tegen de muren slaan. Daarbij komt dat de speakers achterin
de ruimte zó hoog zijn bevestigd, dat ik met mijn 1 meter 80 niet bij de
richel van de wand kan om mijn opnameapparatuur daar te laten liggen.
Ik heb afgelopen week toch maar geprobeerd, met de middelen die ik heb, een
fatsoenlijke opname te maken, waarbij in ieder geval te horen is wat voor
fragmenten er gebruikt worden. Voor het nageslacht zeg maar. :) Ik heb m’n
recorder onder de projector aan het plafond gelegd, er een zakdoek over
gegooid en op goed geluk hem daar een paar uur laten opnemen. Bij
terugkomst na een wandeling door het park lag hij er gelukkig nog en ben ik
vervolgens thuis gaan knippen en plakken om alle stukken waar bezoekers
teveel lawaai maken er uit te halen, wat met zo’n 3 complete loops gelukkig
te doen was. De geluidskwaliteit blijft nog steeds niet best, dus mocht het
iemand lukken om een betere kwaliteit opname te maken hoor ik het graag.
Voor nu moeten we het doen met deze mp3 in mono, die in ieder geval de
mogelijkheid biedt de fragmenten te analyseren:
De loop duurt 32 minuten en bestaat uit allerlei fragmenten, waar soms
flinke pauzes tussen vallen en die storend onderbroken worden door
zogenaamde klikgeluiden van een camera. Sommige fragmenten duren te
lang en andere weer veel te kort. Hierbij een poging om alle verschillende
zaken te benoemen:
0:00
Het eerste geluidsfragment dat te horen is is de laatste audiotrack die
gebruikt werd voor de Automatische Informateur, ingesproken door Wieteke
van Dort in vermoedelijk 1973. Het fragment is niet heel bijzonder, want al
eerder was dit al te horen bij de plattegrond zelf in het Wonder Depot.
Een betere opname hiervan heeft zelfs in het Hoekje van de Eftelist-
website gestaan.
3:24
Een fragment van Moon River, de muziek die gebruikt werd bij de Dansende
Dolfijn.
3:30
Moon River wordt direct gevolgd door een vrouwenstem die de nieuwe
attractie van 1986 omschrijft. Waar deze uiteenzetting van Fata Morgana
voor gebruikt is, is mij onbekend.
4:43
Verschillende geluidsfragmenten uit het park, voornamelijk uit het
Spookslot, het Sprookjesbos en het Lavenlaar.
6:30
Een fragment uit de poppenkastvoorstelling Besie Spinnenkop, die
tegenwoordig nog in de Mini-Efteling wordt gespeeld.
8:37
Samples uit Villa Volta, Fata Morgana en het Spookslot.
9:45
Heel interessant is dit zeer korte fragment, waar we Peter Reijnders het
verhaal van Vrouw Holle horen doen.
10:49
En nog interessanter is dit fragment waar een jonge Ton van de Ven het
Spookslot-verhaal brengt. Let vooral op de andere articulatie van woorden
tegenover het in het park gebruikte verhaal verteld door Tom van Beek. Dit
wekt natuurlijk de suggestie dat het verhaal dan ook wel door Van de Ven
geschreven zal zijn.
11:27
Wieteke vertelt de Rode Schoentjes, zoals dat gewoon in het park te horen
is.
12:15
Samples uit Fata Morgana.
12:40
Een onbekend kinderlied 'Spring door de Efteling', inclusief een
aankondiging dat het 'pas verschenen plaatje' 'aan de overzijde in de
souvenirshop verkrijgbaar' is. Het nummer of het bestaan van dit
singletje was mij totaal onbekend en ik kan er online ook niets over
vinden. Het zal waarschijnlijk uit de jaren zeventig stammen. Anders dan
oudere kinderliedjes over de Efteling kent dit nummer vrij swingende
coupletten.
14:51
De zang van Yma Sumac, zoals te horen bij de Indische Waterlelies.
15:21
Een welkomstwoord in de Efteling, verteld door een jonge vrouw. De
omschrijving van het park begint met de Pagode, Fata Morgana, de Python,
Carnaval Festival, het Spookslot en de Gondoletta. Door deze genoemde
attracties en omdat er gesproken wordt van Efteling zonder lidwoord, komt
het vermoedelijk uit 1987. Ik heb echter geen idee op welke manier dit
in het park gebruikt is.
16:00
De monniken uit de hoofdshow van het Spookslot van 1987 en 1988.
16:25
De verschillende introducties tot de hoofdshow van de Indische Waterlelies
aan elkaar geplakt. We horen eerst Barbara Hofman (1980-2009), dan de dame
die het vóór 1980 insprak, Barbara, Paul de Leeuw (sinds 2009), en weer
Barbara. Opvallend hoe vaak Barbara wordt gebruik...
17:00
Vogelgeluiden uit het Lavenlaar.
17:26
Een radiofragment waar kinderen aan de microfoon komen om te vertellen wat
ze zoal in de Efteling beleefd hebben en wat ze er van vinden. Een erg lang
fragment dat moeilijk te verstaan is in de tentoonstellingsruimte. Geen
indicatie waar het vandaan komt en van wanneer, maar aangezien de kinderen
het enkel over sprookjes hebben zal het wel vrij oud zijn.
22:48
Radiocommercial van het Spookslot uit 1978 met Martin Brozius.
23:10
Een fragment van Wieteke van Dort die het verhaal van de Magische Klok
vertelt. Wieteke heeft het verhaal, en dat van de Zes Dienaren, wel
ingesproken, maar deze zijn nooit gebruikt in het park. Net als bij Ton en
het Spookslot-verhaal is het bijzonder om een bekende Efteling-stem de rol
over te horen nemen van een niet daarbij horend, maar bekend verhaal.
23:40
Een dame heet ons hartelijk welkom in de Efteling en geeft informatie over
entreebewijzen en parkeermunten. Geen indicatie van wanneer, vermoedelijk
gebruikt bij de entree.
24:03
Café de Feestneus, een decor in de wachtrij van Carnaval Festival van 1984
tot 1998. De muziek hier is een bijzonder arrangement van het Carnaval
Festival-thema, ingespeeld als een honky-tonk op een piano met lallende
stamgasten. Daarmee het enige arrangement dat uit de attractie verdwenen
is. Persoonlijk kan ik mij niet eens herinneren dat er een special thema
klonk, het café zat zo dicht bij de trap naar de instaphal dat de muziek
daar vandaan dit thema overstemde.
24:55
Radiocommercial Carnaval Festival uit 1984. Als ik het goed heb herken ik
in deze commercial de stemacteur Frank Meijer, die tegenwoordig het
omroepbericht in Carnaval Festival doet en in de serie 'Sprookjesboom'
Langnek en Fakir van stemmen voorziet.
25:20
Weer een fragment van de Dansende Dolfijn.
26:00
De Trollenkoning.
26:31
Een fragment van Theo Hochwald die in 1977 "een tipje van de sluier"
oplicht door te vertellen over de nieuwe attractie die dan gebouwd wordt:
het Spookslot. Dit werd gebracht bij Oosterse Geest die tijdens dat
seizoen in het Victoriaans Theater stond.
27:24
Een omroepbericht.
27:55
Hans van der Togt geeft een rondleiding tijdens een rit met de Stoomtrein.
Dat de Stoomtrein ooit een audiosysteem heeft gehad dat gebruikt werd als
een soort tourguide was mij volkomen onbekend, maar vermoedelijk zijn er in
1984 boxjes toegevoegd aan de Stoomtrein toen het traject een hele ronde
door het park ging maken en je nog verplicht was om na een compleet rondje
uit te stappen. De toen als omroeper bij de AVRO bekende Van der
Togt werd gevraagd dit in te spreken, wat niet helemaal toevallig is, want
Van der Togt deelde dat jaar ook rode neuzen uit bij de opening van
Carnaval Festival en AVRO's Sterrenslag kwam een jaar later in het park.
Aan het eind horen we nog dat Fata Morgana en de Bob worden aangestipt,
waarschijnlijk een jaar later toegevoegd aangezien de Vonderplas en de
aankomst op Station West al eerder besproken zijn in de tocht. Mijn
vermoeden is ook dat deze audiotrack niet langer dan twee á drie seizoen
gebruikt is.
Zijn er Eftelisters die meer informatie hebben over de onbekende
fragmenten? Laat het weten!