Re: Sponsoring Sprookjesboomfeest onderzocht doorCommissariaat voor de Media
Eftelisten,
In de discussie over de sponsoring van het Sprookjesboomfeest...
... schreef Arjen:
> Vraag me in deze wel af hoe dat met andere programma's zit. Studio 100
> programma's? Kabouter Plop kan je ook live zien in Plopsaland.
> Pipi Langkous heeft ook haar eigen park. Of als een (publieke) omroep
> "Pirates of the Caribbean" wil uitzenden?
Tja, 't zal vast heel naïef zijn om te denken dat programmamakers
programma's maken omdat het een goed programma is en niet omdat het goed
verkoopt. Dat is ook niet nodig, er mag best geld verdiend worden met een
televisieprogramma, en zeker met zo'n serie. De Efteling is geen ideële
instelling die maar even een hoop geld investeert om al die kindjes wat
leuks op TV te bieden.
Hoe achterhaald het omroepbestel is weet ik niet, maar ik vind het op
zichzelf geen slechte zaak dat er controle is op de kwaliteit van de
programma's én op de hoeveelheid commercie die erin doordringt. Het
probleem met commercie is namelijk het risico dat de kwaliteit uit het
oog wordt verloren.
Om dat te voorkomen is er een soort zero-tolerance beleid bij de publieke
omroep. En dat is goed, wat mij betreft, zeker wanneer het gaat om een
nogal ontvankelijke groep van peuters.
Sponsoring is niet toegestaan, en dat gebeurde in het geval van de Tros en
C1000 wel. Hetzelfde geldt wanneer de Efteling de Tros zou betalen.
Let wel, er is een verschil tussen regelrechte reclame/sponsoring en het
maken van een serie die op een gegeven moment uitgezonden wordt onder
licentie. De makers van Pirates of the Carribean komen niet met een zak
geld bij de Tros smeken om de film uit te zenden zodat ze een hoop
merchandise kunnen verkopen. Als dat het criterium is, dan kun je wel
stoppen met TV maken, want van vrijwel alles wat je uitzendt wordt wel
iemand beter. Als Ontdek Je Plekje naar het Loo gaat, dan levert dat daar
ook vast extra bezoekers op.
Dat de Efteling geld wil verdienen is zoals gezegd logisch. Dat de Efteling
niet strafbaar is, omdat de Efteling niet de partij is die verantwoording
hoeft af te leggen aan het Commissariaat voor de Media lijkt me ook
logisch. Aan de andere kant zal de Efteling na verschillende
mediaproducties wel ongeveer weten wat mag en wat niet, en is het moreel
gezien zacht gezegd niet netjes om een andere partij te proberen te
verleiden tot overtreding van de wet.
Ik denk trouwens dat de wereld een fijnere plaats zou zijn als commerciële
bedrijven zouden proberen winst te maken door een goed product te bieden
tegen een goede prijs en niet door met zo min mogelijk kosten en moeite zo
veel mogelijk geld uit makkelijk te beïnvloeden mensen te wringen. Maar zo
is het nu eenmaal, en daar doe je blijkbaar niets aan.
Laat ik dus maar besluiten met mijn mening over:
> De zaken in het park zijn belangrijker en als er elders geld wordt
> verdiend om dat park beter te laten worden dan vind ik dat prima.
Daar ben ik het op papier helemaal mee eens. Helaas heb ik het idee dat in
het park dezelfde ideeën leven als ik hierboven beschreef.
Het 'product' Efteling moet op dit moment met zo min mogelijk middelen
'goed genoeg' blijven. Dat zie je aan de matige kwaliteit van de recente
toevoegingen. Ik doel -wellicht ten overvloede- natuurlijk op het ontwerp.
Het metselwerk is ongetwijfeld prima, zelfs van Assepoester.
Je ziet het ook aan de enorme bouwput, waarbij de laatste tijd helemaal
niet meer gekeken wordt naar de bezoekerservaring. Je merkt het aan een
bijzonder geslaagde AH actie, die vast veel oplevert, maar uiteindelijk
resulteert in een enorme vloed aan gefrustreerde bezoekers in een periode
waarin het park die capaciteit überhaupt niet heeft.
Het was een jaar van uitzitten, en ondertussen toch nog zoveel mogelijk
graaien..
Je ziet het aan een enorme stroom bordjes die lelijk geprint worden op een
lelijke kunststof en te kust en te keur worden neergepleurd om de bezoekers
nog maar extra te wijzen op wat er nog meer te koop is. En natuurlijk
hebben we al tijdenlang de uitkoop, waardoor restaurants en attracties voor
sluitingstijd al worden leeggeruimd en de (externe) musicals, waardoor de
parkshow later in het seizoen kon beginnen en eerder weer moest ophouden.
Een maar al te schrijnend voorbeeld is de geplande Sprookjesboom die
hoogstwaarschijnlijk absoluut niet gaat passen in de lijn van het
Sprookjesbos, maar daar straks wel nota bene als hoeder van het
Sprookjesbos wordt gepresenteerd. Alle eerdere Sprookjesbosmerchandise is
inmiddels Sprookjes*boom*merchandise geworden. Gaat het straks in het park
net zo?
En als klap op de vuurpijl zien we het aan de aangekondigde jaarrond
openstelling waardoor de Efteling straks 12 maanden lang moet gaan
waarmaken wat voorheen in 9 maanden al niet lukte (zie bovenstaande
opsomming).
Al met al hoop ik ook dat de Efteling heel veel geld verdient om te
investeren in het park, maar in de praktijk gebeurt het niet.
Sowieso denk ik dat Efteling Media en Efteling Park twee heel gescheiden
budgetten hebben. Het geld dat verdiend wordt met de Sprookjesboom-serie
kan niet zomaar gebruikt worden voor een willekeurige attractie, laat staan
voor het opknappen van het park.
Sterker, ik denk dat dat het succes van Efteling Media er vooral voor zorgt
dat die kant meer aandacht krijgt, waardoor we meer nadruk krijgen op
nieuwe series en andere uitgaven, maar ook meer invloed daarvan in de
Efteling. Het begint met de merchandise, het stroomt door naar een
mechanische boom, en over een poosje hebben we misschien wel een cartoony
darkride waarin de kleinsten gezellig kunnen zwaaien naar alle vrolijke
sprookjesfiguren. Misschien staat die dan wel op de plaats van Carnaval
Festival...
De morele verwerpelijkheid van reclame maken op de TROS is blijkbaar al
zeer in twijfel te trekken, maar binnen de eigen organisatie zal daar wel
helemaal geen grens voor zijn. Helaas, want de invloed die Media heeft op
Park is wat mij betreft veel te groot.
En die invloed is des te sterker als het park zelf geen daadkrachtig team
heeft dat daar weerstand aan kan bieden. Helaas zien de topfunctionarissen
de Efteling in z'n geheel als één product, met alles erop en eraan.
Daarvan hoeven we dus niet te verwachten dat die het belang van het park
los zien. Daaronder hebben we nog een paar ontwerpers (hallo Karel, hallo
Robert-Jaap) die tomeloze arrogantie weten te combineren met schrijnende
onzekerheid, waardoor er blijkbaar geen ruimte overblijft voor talent. Dat
zijn ook niet de lieden waarvan ik verwacht dat ze de mooie dingen bouwen
die passen in het gedachtegoed van (en voldoen aan de kwaliteit van) de
Efteling.
Al met al zou ik het wel prima vinden als het Commissariaat voor de Media
in deze zaak eenzelfde uitspraak zou doen als bij C1000. Niet omdat ik
verwacht dat het veel zou veranderen, maar wel om Efteling Media
gevoelsmatig even op z'n plaats te zetten.