Eftelist duikt erin!
Abenteuer Atlantis - opening
Verslag & interview, geplaatst op 3 april 2007
Door Ilona van Golen
Het was alweer bijna een jaar geleden dat Eftelist in Duitsland een interview hield met Michel den Dulk, ons natuurlijk bekend als voormalig ontwerper bij de Efteling, maar nu alweer een tijdje in dienst bij Europa Park. Na een keur aan pleinen, paden en een prachtig sprookje zou Den Dulk bij Europa Park voor het eerst een attractie ontwerpen, en het eindresultaat, de interactieve darkride Abenteuer Atlantis, werd op 29 maart aan de pers gepresenteerd. Met een uitnodiging van Michel op zak keerden we dus terug naar het zuid-Duitse Rust om verslag te doen van de attractie en om de ontwerper aan de tand te voelen over zijn project.
De ontwerper over Abenteuer Atlantis - Eftelist in gesprek met Michel den Dulk
Je eerste echte attractie. Ben je trots?
"Ja en ik ben ook wel tevreden. Ik vind het best heel grappig geworden eigenlijk, ondanks de moeilijkheden die er waren. De planningstijd was erg kort en de ruimte waarin de attractie moest worden gebouwd had maar een beperkte hoogte. De ondergrondse ruimte, die ooit gecreëerd is om een attractie in te bouwen, is altijd gebruikt als opslagruimte en als oefenruimte voor artiesten. We hebben alles eruit gehaald, maar toch bleek de ruimte erg laag. Ruim drie meter is niet erg veel voor een darkride en dan zit de baan zelf ook nog eens op één meter hoogte. Onder het plafond hangen veel kabels en leidingen van het Griekse dorp, waarop we niet teveel aandacht willen vestigen. Daar moesten we bij de aankleding rekening mee houden, zodat de aandacht van de bezoeker naar beneden gericht zou blijven. Maar al met al hebben we in weinig tijd, in een kleine ruimte en voor een relatief klein bedrag deze attractie gebouwd."
Hoe vrij ben je gelaten tijdens het ontwerpproces? Zat je vast aan een bepaalde stijl?
"Nee, ik zat niet vast aan een stijl, maar voordat ik mijn ontwerp maakte waren er al vijf concepten voor een interactieve darkride gemaakt. Andere ontwerpers hebben de afgelopen jaren al gewerkt aan zo'n attractie voor verschillende locaties in het park. De laatste ontwerpen waren voor deze locatie in het Griekse themadeel en hadden ook een onderwaterthema. Toen ik erbij kwam heb ik gevraagd of ik het plan mocht omgooien, maar ik heb me wel aan het onderwaterthema gehouden omdat ik het wel bij Griekenland vond passen: een beetje fris! Maar daarvan afgezien heb ik wel voor een totaal ander concept gekozen."
De cartoony stijl is dus ook je eigen keuze geweest?
"Ja, al was dat mede vanwege de kleine ruimtes. Als je hier een grote mythische darkride had willen bouwen dan had je de plank misgeslagen. Er had ook gekozen kunnen worden voor iets heel engs en agressiefs. Dan had je juist kunnen spelen met de kleine ruimtes. Maar dat past weer niet zo goed in het gedachtegoed van Europapark, en dit moest een echte familieattractie zijn."
Heb je nog concessies moeten doen?
"We kenden de beperkingen van het budget en de ruimte al in een vroeg stadium en we wisten dat animatronics met twintig bewegingen er niet in zouden zitten. Ik heb geprobeerd alles zo te ontwerpen dat het relatief eenvoudig te maken was. Omdat het zo cartoony is kom je er wel een beetje mee weg als zo'n vis alleen maar wat omhoog en omlaag gaat. Wat nieuw is is dat dit project grotendeels in eigen huis is gemaakt, terwijl Europa Park altijd veel uitbesteed heeft. De dinosaurus-attractie onder de Eurosat is bijvoorbeeld compleet ingekocht. Het is voor het eerst dat de decorateurs van de eigen werkplaats zoveel hebben meegewerkt. We hebben er zelf een beetje op aangestuurd om eens te kijken of we het met eigen mensen voor elkaar konden krijgen en dat is goed gelukt. Roland Mack sprak er nog over tijdens de persconferentie: hij is er trots op dat het allemaal in huis gemaakt is."
Het transportsysteem komt ook uit de eigen Mack-fabriek, en het lijkt erg op het systeem van Buzz Lightyear in Disneyland Resort Parijs. Wat kun je ons hierover vertellen?
"Het ritsysteem van Buzz Lightyear is door Disney zelf ontwikkeld, dus dat is niet te koop. Oorspronkelijk was er iets anders voor deze attractie gepland, het Mack-ritsysteem dat ook gebruikt wordt in de Discovery Club in Hellendoorn. Maar toen we in Disneyland waren geweest voor de opening van Buzz Lightyear heb ik aangegeven dat ik dat systeem eigenlijk veel mooier vond. Daar is veel over vergaderd, want zoiets had Mack nog nooit gemaakt. Uiteindelijk is besloten om het systeem dan tóch te gaan ontwikkelen, ook om het aan andere parken te kunnen verkopen. Dat speelt natuurlijk ook een rol."
Hoe was het om voor het eerst een darkride te ontwerpen?
"Het was sowieso erg spannend! De eerste keer werken met een transportsysteem, dat was ontzettend leuk. Het uitkristalliseren van de baan, hoe zal de rit gaan, wat voor radius hou je over, en dan op basis daarvan de karretjes maken. Ik vond het erg leuk om de karretjes te ontwerpen, er een model van te maken, en dan vervolgens achtenvijftig van die bootjes in de fabriek te zien staan. In de wachtrij ligt overigens op de vensterbank van de werkkamer een ontwerptekening en het model van het bootje. Ik heb de tekening zelf een beetje vlekkerig gemaakt met thee, zodat -ie er wat ouder uitziet (foto)."
Waar heb je bij het ontwerpen je inspiratie vandaan gehaald?
"Nou, we hebben natuurlijk verschillende soortgelijke attracties bezocht, maar de tijd was heel erg kort, we zijn pas na de zomer van 2006 echt begonnen. Ik ben gewoon gaan schetsen en het idee is geleidelijk aan gekomen. Er zijn zelfs al wat ontwerpen van mij uitgevoerd voordat het hele concept überhaupt vaststond. Ik heb bij een aantal dingen gekozen voor wat ik zelf gewoon leuk vind: een beetje klassiek, expedities van rond 1900, Jules Verne-achtig.. Ik heb wel geprobeerd om het niet te krullerig te maken, zodat het niet te ver zou afstaan van de cartoony stijl. Er zitten wel wat klassieke elementen in, maar het is allemaal vrij grof."
Is Europa Park van plan om nog iets met de characters uit de attractie te gaan doen?
"Dat is nog even afwachten. Het hangt natuurlijk ook af van het publiek. Als het publiek erg enthousiast op de figuren reageert, dan duurt het natuurlijk niet lang voordat er iets mee gedaan zal worden. Maar voorlopig is er nog niks gepland. Het stripboekje dat naar aanleiding van mijn ontwerpen gemaakt is wordt wel uitgedeeld en misschien ook verkocht, maar ik zie nog niet zo snel gebeuren dat er een twintigdelige reeks wordt gemaakt.
Er zit trouwens nog wel een verhaal vast aan de naam van het character. Er loopt hier iemand rond, een modelleur annex schilder. Deze man heet Ged Carter en hij is een Engelsman die vroeger ook voor Alton Towers heeft gewerkt. Als je nu in Alton Towers de attractie Duel bezoekt, dan zul je zien dat de stijl een beetje lijkt op wat je hier beneden ziet. De manier waarop Ged hier bijvoorbeeld stenen heeft geschilderd, dat zie je precies zo terug in Duel. Hij werkt hier al zo'n tien jaar. Vorige week is hij
"Ja en ik ben ook wel tevreden. Ik vind het best heel grappig geworden eigenlijk, ondanks de moeilijkheden die er waren. De planningstijd was erg kort en de ruimte waarin de attractie moest worden gebouwd had maar een beperkte hoogte. De ondergrondse ruimte, die ooit gecreëerd is om een attractie in te bouwen, is altijd gebruikt als opslagruimte en als oefenruimte voor artiesten. We hebben alles eruit gehaald, maar toch bleek de ruimte erg laag. Ruim drie meter is niet erg veel voor een darkride en dan zit de baan zelf ook nog eens op één meter hoogte. Onder het plafond hangen veel kabels en leidingen van het Griekse dorp, waarop we niet teveel aandacht willen vestigen. Daar moesten we bij de aankleding rekening mee houden, zodat de aandacht van de bezoeker naar beneden gericht zou blijven. Maar al met al hebben we in weinig tijd, in een kleine ruimte en voor een relatief klein bedrag deze attractie gebouwd."
Hoe vrij ben je gelaten tijdens het ontwerpproces? Zat je vast aan een bepaalde stijl?
"Nee, ik zat niet vast aan een stijl, maar voordat ik mijn ontwerp maakte waren er al vijf concepten voor een interactieve darkride gemaakt. Andere ontwerpers hebben de afgelopen jaren al gewerkt aan zo'n attractie voor verschillende locaties in het park. De laatste ontwerpen waren voor deze locatie in het Griekse themadeel en hadden ook een onderwaterthema. Toen ik erbij kwam heb ik gevraagd of ik het plan mocht omgooien, maar ik heb me wel aan het onderwaterthema gehouden omdat ik het wel bij Griekenland vond passen: een beetje fris! Maar daarvan afgezien heb ik wel voor een totaal ander concept gekozen."
De cartoony stijl is dus ook je eigen keuze geweest?
"Ja, al was dat mede vanwege de kleine ruimtes. Als je hier een grote mythische darkride had willen bouwen dan had je de plank misgeslagen. Er had ook gekozen kunnen worden voor iets heel engs en agressiefs. Dan had je juist kunnen spelen met de kleine ruimtes. Maar dat past weer niet zo goed in het gedachtegoed van Europapark, en dit moest een echte familieattractie zijn."
Heb je nog concessies moeten doen?
"We kenden de beperkingen van het budget en de ruimte al in een vroeg stadium en we wisten dat animatronics met twintig bewegingen er niet in zouden zitten. Ik heb geprobeerd alles zo te ontwerpen dat het relatief eenvoudig te maken was. Omdat het zo cartoony is kom je er wel een beetje mee weg als zo'n vis alleen maar wat omhoog en omlaag gaat. Wat nieuw is is dat dit project grotendeels in eigen huis is gemaakt, terwijl Europa Park altijd veel uitbesteed heeft. De dinosaurus-attractie onder de Eurosat is bijvoorbeeld compleet ingekocht. Het is voor het eerst dat de decorateurs van de eigen werkplaats zoveel hebben meegewerkt. We hebben er zelf een beetje op aangestuurd om eens te kijken of we het met eigen mensen voor elkaar konden krijgen en dat is goed gelukt. Roland Mack sprak er nog over tijdens de persconferentie: hij is er trots op dat het allemaal in huis gemaakt is."
Het transportsysteem komt ook uit de eigen Mack-fabriek, en het lijkt erg op het systeem van Buzz Lightyear in Disneyland Resort Parijs. Wat kun je ons hierover vertellen?
"Het ritsysteem van Buzz Lightyear is door Disney zelf ontwikkeld, dus dat is niet te koop. Oorspronkelijk was er iets anders voor deze attractie gepland, het Mack-ritsysteem dat ook gebruikt wordt in de Discovery Club in Hellendoorn. Maar toen we in Disneyland waren geweest voor de opening van Buzz Lightyear heb ik aangegeven dat ik dat systeem eigenlijk veel mooier vond. Daar is veel over vergaderd, want zoiets had Mack nog nooit gemaakt. Uiteindelijk is besloten om het systeem dan tóch te gaan ontwikkelen, ook om het aan andere parken te kunnen verkopen. Dat speelt natuurlijk ook een rol."
Hoe was het om voor het eerst een darkride te ontwerpen?
"Het was sowieso erg spannend! De eerste keer werken met een transportsysteem, dat was ontzettend leuk. Het uitkristalliseren van de baan, hoe zal de rit gaan, wat voor radius hou je over, en dan op basis daarvan de karretjes maken. Ik vond het erg leuk om de karretjes te ontwerpen, er een model van te maken, en dan vervolgens achtenvijftig van die bootjes in de fabriek te zien staan. In de wachtrij ligt overigens op de vensterbank van de werkkamer een ontwerptekening en het model van het bootje. Ik heb de tekening zelf een beetje vlekkerig gemaakt met thee, zodat -ie er wat ouder uitziet (foto)."
Waar heb je bij het ontwerpen je inspiratie vandaan gehaald?
"Nou, we hebben natuurlijk verschillende soortgelijke attracties bezocht, maar de tijd was heel erg kort, we zijn pas na de zomer van 2006 echt begonnen. Ik ben gewoon gaan schetsen en het idee is geleidelijk aan gekomen. Er zijn zelfs al wat ontwerpen van mij uitgevoerd voordat het hele concept überhaupt vaststond. Ik heb bij een aantal dingen gekozen voor wat ik zelf gewoon leuk vind: een beetje klassiek, expedities van rond 1900, Jules Verne-achtig.. Ik heb wel geprobeerd om het niet te krullerig te maken, zodat het niet te ver zou afstaan van de cartoony stijl. Er zitten wel wat klassieke elementen in, maar het is allemaal vrij grof."
Is Europa Park van plan om nog iets met de characters uit de attractie te gaan doen?
"Dat is nog even afwachten. Het hangt natuurlijk ook af van het publiek. Als het publiek erg enthousiast op de figuren reageert, dan duurt het natuurlijk niet lang voordat er iets mee gedaan zal worden. Maar voorlopig is er nog niks gepland. Het stripboekje dat naar aanleiding van mijn ontwerpen gemaakt is wordt wel uitgedeeld en misschien ook verkocht, maar ik zie nog niet zo snel gebeuren dat er een twintigdelige reeks wordt gemaakt.
Er zit trouwens nog wel een verhaal vast aan de naam van het character. Er loopt hier iemand rond, een modelleur annex schilder. Deze man heet Ged Carter en hij is een Engelsman die vroeger ook voor Alton Towers heeft gewerkt. Als je nu in Alton Towers de attractie Duel bezoekt, dan zul je zien dat de stijl een beetje lijkt op wat je hier beneden ziet. De manier waarop Ged hier bijvoorbeeld stenen heeft geschilderd, dat zie je precies zo terug in Duel. Hij werkt hier al zo'n tien jaar. Vorige week is hij
vierenzestig geworden en hij is zo langzamerhand wel een beetje uitgeschilderd. Binnenkort gaat hij waarschijnlijk met pensioen. De professor die ik ontworpen had lijkt wel een beetje op hem. Toen ik de tekeningen voor het eerst liet zien zei iedereen: "Dat is Ged, dat is Ged Carter!". En omdat iedereen het steeds bleef zeggen hebben we de naam maar zo gelaten. Dat was dus eigenlijk min of meer toeval."
Was Ged vereerd?
"Ach, het is een echte Brit, die zegt wat hij denkt en er af en toe wat schuttingtaal doorheen gooit. Hij zal het nooit toegeven, maar uiteindelijk vindt -ie het wel leuk."
Je hebt dit keer wederom samengewerkt met de componist Maarten Hartveldt...
"Ja, toen ik de job kreeg dacht ik eigenlijk meteen dat we maar eens moesten kijken of de muziek weer in samenwerking met Maarten zou kunnen. Er zijn twee studio's die normaal gesproken muziek schrijven voor Europa Park, maar toen ik deze klus kreeg heb ik direct geprobeerd om Maarten er weer bij te halen om samen iets op te zetten. De samenwerking is altijd erg goed geweest, en ook dit keer was het weer erg leuk. Natuurlijk was het wel anders dan bij de Efteling, want ik kon niet zomaar even naar Tilburg heen-en-weer rijden. Maarten is twee keer in Duitsland geweest, en ik ben ook wel een aantal keer naar Nederland geweest, maar we hebben vooral veel contact gehad per email en telefoon. In het begin heb ik Maarten wat voorbeelden gegeven en gezegd: het moet een een soort Thunderbirds zijn, een beetje Indiana Jones voor kinderen. Het gaat er wat mij betreft om dat je op avontuur gaat met Professor Carter en zijn hulpje, en dat is belangrijker dan dat het zich onder water afspeelt. Het accent ligt dus op de expeditie, op zoek naar Atlantis, en daar hoort avontuurlijke, mars-achtige muziek bij. De muziek is overigens helemaal digitaal, dit keer geen orkest ofzo. Daar was ook geen budget voor. Maar de samples zijn goed genoeg en wat er nu te horen is in de attractie voldoet zonder meer. Ik ben er erg tevreden over, het is een leuk deuntje. Ik heb om me heen gemerkt dat de mensen die hieraan hebben meegewerkt fluitend voorbij fietsen, het deuntje blijft goed hangen. Daar is het ook voor bedoeld, en het helpt bij de branding van de attractie. Misschien komt het nog op cd uit."
Zul je in de toekomst nog vaker met Maarten Hartveldt samenwerken?
"Absoluut. Maar ik weet nog niet precies wanneer, misschien volgend jaar, misschien later."
Weet je al waar je voorkeur ligt? Attracties of toch liever wat kleinere dingen?
"Nee, niet echt. Ik vond dit ook erg leuk om te doen, al bracht het project door de korte tijd die we hadden de laatste dagen behoorlijk veel stress met zich mee. Ook ik heb daarmee te maken, ik ben continue betrokken geweest bij de attractie, en ik heb zelfs vorige week nog een ontwerpje voor de attractie moeten maken. Je merkt ook dat er bij Europa Park nog nooit zoiets in eigen huis gemaakt is. Om dan toch te zorgen dat je krijgt wat je wilt moet je er wel constant bij blijven. Er zijn nu nog een aantal dingen die niet werken, en het is allemaal nog niet helemaal gefinetuned. In de werkkamer in de wachtrij zijn de figuren vanmorgen wel snel even aangesloten, maar af is het nog niet. De schildpad hoort in een echt aquarium te zitten, met water, bubbeltjes en mooi van onderaf belicht. Maar dat aquarium is van de truck gevallen, dus nu hebben we een noodoplossing met plexiglas gemaakt. Het is allemaal nog niet optimaal. Ook in de attractie werken de eerste paar doelwitten nog niet en de ballonvisjes gaan nog niet omhoog en omlaag. De tweedimensionale roggen, de carrousel met visjes en de piratenkoppen bewegen nog niet en de geluiden zijn nog te zacht. Een ander probleem is het ontbreken van een geluidseffect bij het schieten. Toen het personeel de attractie gisteren uittestte ontdekten we een bug in de software; door het schietgeluid valt vaak het puntensysteem midden in de rit uit. Dat is voor nu nog het grootste probleem. In principe hebben we nog anderhalve dag en een nacht om aan de meeste dingen te werken. Maar ik denk dat het nog een paar weken duurt voordat alles soepel werkt."
Ben je op dit moment al met andere projecten bezig?
"Echt bezig ben ik nog niet, maar een nieuw project voor volgend jaar heb ik al wel. Misschien wel twee. De geruchten gaan dat er volgend jaar een grote achtbaan bijkomt, maar misschien komt er ook nog wat anders. Ik weet het zelf nog maar net, sinds afgelopen week. Ik weet wel waar het komt, en ik vind de plek erg leuk. Maar ik kan er absoluut nog niks over zeggen."
Heb je je draai nu helemaal gevonden bij Europa Park?
"Ja. Het word steeds makkelijker om te communiceren, je kent meer mensen en je wordt steeds meer vertrouwd met het park. Dat is anders dan bij mijn eerste project, dat was echt nog wennen. Toen had men ook nog zoiets van "Wie is dat eigenlijk?", en dat is nu natuurlijk wel over."
Wat ga je vandaag nog doen?
"Nou, als iedereen straks weg is, dan gaan de bouwlampen gewoon weer aan en werken we weer verder. Nog anderhalve dag te gaan!"
Alle artikelen
© Eftelist • De redactie is bereikbaar op redactie@eftelist.nl • Volg Eftelist op Twitter